مفهوم شناسی «نظام»؛ تفسیر هایدگر از دیدگاه شلینگ

نوشتار حاضر تفکر هایدگر درباره مفهوم «نظام» در رساله شلینگ با عنوان پژوهش های فلسفی در باب ذات آزادی انسان (1809) را در نظر می آورد. رجوع متاملانه هایدگر به رساله شلینگ، در قالب دو درسگفتار و تفسیر چندین باره او در سال های 1936 و 1941، پژوهش در اصل شکل گیری نظام و پرسش از امکان نظام آزادی به مثابه پرسش در باب ذات هستی است. در تفسیر او، ضرورت استقرار آزادی در نظام، در چارچوب این اصل اساسی اندیشه ایدئالیسم مطرح می شود که لازمه برپایی یک نظام، جستجوی اصل شکل دهنده هستی و پژوهش در چگونگی امکان وجود یک اتصال در بنیاد هستی است. به این ترتیب، هدف این مقاله ایضاح و پرتوافکنی بر تفسیر هستی شناسانه هایدگر است. پرسش های راهنمای مقاله حاضر این است که چرا نظام در ایدئالیسم آلمانی به محور اصلی مجادله و ضروری ترین مطالبه بدل می شود؟ و مطابق تفسیر هایدگر، شلینگ تا چه اندازه در بنیان گذاری نظام سازگار با آزادی موفق بوده است؟