مدل ساختاری رابطه بین تمایزیافتگی با تاب آوری و حساسیت بین فردی بر اساس نقش میانجی تنظیم شناختی هیجان در دانشجویان

 تاب آوری و حساسیت بین فردی از عوامل موثر بر سلامت روان و بهزیستی روانشناختی می باشد. لذا این مطالعه با هدف تعیین رابطه بین تمایزیافتگی با تاب آوری و حساسیت بین فردی بر اساس نقش میانجی تنظیم شناختی هیجان در دانشجویان انجام شد.

 این مطالعه به روش توصیفی از نوع همبستگی و تحلیل مسیر انجام شد. تعداد 376 نفر از دانشجویان دانشگاه آزاد اسلامی واحد رشت در سال 1402 به شیوه در دسترس در این مطالعه مشارکت داشتند. داده ها با استفاده از پرسشنامه-های تنظیم شناختی هیجان، مقیاس تاب آوری Connor و Davidson، فرم کوتاه پرسشنامه تمایزیافتگی خود و مقیاس حساسیت بین فردی جمع آوری شد. تحلیل داده ها با استفاده از نرم افزارهای SPSS-24 و Amos-24 به روش همبستگی پیرسون و تحلیل مسیر انجام شد.  

 میانگین (انحراف معیار) سن دختران (1/3) 8/23 و سن پسران (4/3) 4/23 سال بود. با افزایش تمایزیافتگی، تاب آوری افزایش (358/0r=، 001/0=P،) و حساسیت بین فردی کاهش (619/0-r=، 001/0=P،) یافت. همچنین افزایش تمایزیافتگی با افزایش راهبردهای سازش یافته تنظیم شناختی هیجان (308/0r=، 001/0=P،) و کاهش راهبردهای سازش نایافته تنظیم شناختی هیجان (411/0r=-، 001/0=P) همراه بود. راهبردهای سازش نایافته تنظیم هیجان نقش واسطه ای در رابطه بین تمایزیافتگی با حساسیت بین فردی (001/0=P، 056/0-=β) و تاب آوری دارد (001/0=P، 146/0=β) دارد و همچنین راهبردهای سازش یافته تنظیم هیجان نقش واسطه ای در رابطه بین تمایزیافتگی با حساسیت بین فردی (001/0=P، 078/0-=β) و تاب آوری (001/0=P، 088/0=β) دارد. تمایزیافتگی با میانجی گری راهبرهای تنظیم شناختی هیجان در مجموع 45% واریانس حساسیت بین فردی و 27% واریانس تاب آوری را پیش بینی کرد.

 مطالعه نشان داد که تمایزیافتگی بالا با کاهش راهبردهای سازش نایافته و با افزایش راهبردهای سازش یافته تنظیم شناختی هیجان موجب کاهش حساسیت بین فردی و افزایش تاب آوری شد. بر این اساس اجرای مداخلات آموزشی و درمانی با هدف بهبود تمایزیافتگی و مهارت های تنظیم هیجان برای دانشجویان پیشنهاد می شود.