تبیین ارتباط سبک زندگی رسانه ای بر شکل گیری پدیده چاقی در دانش آموزان دختر: یک مطالعه کیفی پدیدارشناسی

چاقی یکی از اختلالات تغذیه ای شایع در تمامی کشورهاست و با بسیاری از بیماری های عمومی در ارتباط می باشد. از عوامل موثر بر چاقی می توان به سبک زندگی رسانه ای اشاره کرد. پژوهش حاضر با هدف تبیین ارتباط سبک زندگی رسانه ای بر شکل گیری عوامل مرتبط با پدیده چاقی در نوجوانان انجام شد.

این مطالعه از نوع کیفی با رویکرد پدیدارشناسی مبتنی بر الگوی تجزیه و تحلیل Colaizzi بود. شرکت کنندگان شامل 10 نفر از دانش آموزان دختر 14-10 سال دارای اضافه وزن و چاقی بود که در سال 1401 به صورت داوطلبانه انتخاب شدند و تحت مصاحبه عمیق و نیمه ساختار یافته قرار گرفتند. تمامی مصاحبه ها ضبط و مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت.

از تحلیل مصاحبه ها، سه مقوله اصلی شامل «غفلت از توجه به سبک زندگی سالم، تغییر نگرش نسبت به سبک زندگی سالم و هویت رسانه ای» استخراج گردید. مفاهیم غفلت از توجه به سبک زندگی سالم شامل «مصرف رسانه ای، برنامه ریزی، اختلال روانی و خواب، خوردن با رسانه، تحرک و پرسه زنی رسانه ای»، مفاهیم تغییر نگرش نسبت به سبک زندگی سالم نیز شامل «احساسات، علاقمندی ها، تغذیه» و مفاهیم هویت رسانه ای شامل «تلفن همراه شخصی و وابستگی شدید به رسانه» بود.

نتایج به دست آمده ارتباط سبک زندگی رسانه ای را در غفلت و تغییر نگرش نسبت به سبک زندگی سالم تبیین نمود. به نظر می رسد این عوامل همراه با شکل گیری نوعی از هویت رسانه ای در نوجوانان، مانع از توجه به ابعاد مختلف سبک زندگی سالم می شود که پدیده چاقی یکی از پیامدهای آن محسوب می شود. از این رو، در سیاست گذاری برای ترویج سبک زندگی سالم و پیشگیری از چاقی، باید توجه ویژه ای به ارتباط رسانه ها بر شکل گیری پدیده چاقی نمود.