تبیین مولفه ها و الگوی کنترل داخلی اثربخش از منظر مدیریت ارشد و کمیته حسابرسی با رویکرد معادلات ساختاری

انجام ماموریت هر سازمانی،متاثر از عوامل گوناگونی است که برای تحقق آن، از فرآیندی بنیادی و برنامه ریزی شده تحت عنوان کنترل داخلی استفاده می شود. هدف این پژوهش، تبیین مولفه ها و ارائه الگوی کنترل داخلی اثربخش از منظر مدیریت ارشد و کمیته حسابرسی می باشد. به منظور شناسایی مولفه های موثر بر اثربخشی کنترل داخلی شرکت ها، ضمن مرور مطالعات صورت گرفته، با استفاده از روش کمی ، تعداد 403 نفر از مدیران ارشد و اعضای کمیته حسابرسی شرکت ها با روش نمونه گیری تصادفی انتخاب شدند و پرسشنامه استخراجی از ادبیات پژوهش در اختیار آن ها قرارگرفت. مرور ادبیات پژوهش های انجام گرفته و نتایج پرسش نامه ها، نشان داد که مولفه های فردی،عملکرد،قانونی،مدیریتی،محیطی و سازمانی، در اثربخشی کنترل داخلی شرکت ها موثر هستند. درادامه، پس از آزمون های تشخیصی شامل ارزیابی نرمال بودن توزیع متغیرها، همسانی واریانس ها،تحلیل عاملی تاییدی و اعتبارسنجی مناسب الگوی تصمیم گیری چندمعیاره برآوردی، از الگوهای پیشرفته تصمیم گیری چندمعیاره، تحلیل مسیر و الگوی تحلیل معادلات ساختاری پیشرفته جهت تفسیر ارتباط مستقیم بین متغیرها، بهره گرفته شده است. درنهایت، از ضریب تعیین جهت اعتبارسنجی روابط برآوردی و از آزمون تی استیودنت به منظور سنجش سطح معنی داری این روابط استفاده شد. نتایج پژوهش نشان دادکه مولفه های شش گانه سازمانی، عملکرد،فردی،قانونی،محیطی،مدیریتی بر اثربخشی کنترل داخلی تاثیر مثبت و معنی دار داشته است. علاوه بر این با توجه به ضریب مسیر برآوردی بیشترین تاثیر مثبت مربوط به مولفه محیطی با ضریب تاثیر 219/0و کمترین تاثیر مثبت مربوط به مولفه عملکرد با ضریب تاثیر 128/0بوده است.