بررسی و تحلیل تغییرات سالانه، فصلی و ماهانه غلظت اتمسفری دی اکسیدکربن در منطقه خاورمیانه با استفاده از داده های ماهواره های SCIAMACHY، GOSAT و OCO-2

تغییر اقلیم و گرمایش جهانی ناشی از افزا یش غلظت گازهای گلخانه ای، توجه ز یادی را در بخشهای مختلف ملی و بین المللی به این موضوع جلب کرده است. همواره انتشار گازهای گلخانه ای یکی از مسائل مهممحیط زیستی محسوب شده و نگرانی های زیادی را بوجود آورده است. از زمان انقلاب صنعتی، نیاز به انرژی ومصرف انواع سوخت های فسیلی باعث افزایش انتشار گازهای گلخانه ای گردیده است. مقادیر ورودی و خروجیدی اکسیدکربن اتمسفری بطور طبیعی در تعادل با طبیعت بوده است، اما در چند دهه اخیر بدلیل افزایشفعالیت های انسا نی و انتشار دی اکسیدکربن، این تعادل برهم خورده و باعث ا یجاد پدیده تغییر اقلیم و گرمایشجها نی شده است.

روش های مختلفی برای اندازه گیری دی اکسیدکربن اتمسفری وجود دارد، علم سنجش از دور باپایش مداوم و پوشش جهانی گازهای گلخانه ای، بر محدودیت سایر روش های اندازه گیری زمینی غلبه کرده است.در منطقه خاورمیانه هیچ گونه ایستگاه زمینی برای پایش گازهای گلخانه ای وجود ندارد لذا در این مطالعه بررسی غلظت اتمسفری ماهانه، فصلی و سالانه گاز گلخانه ای دی اکسیدکربن با استفاده از داده های ماهواره های SCIAMACHY، GOSAT و OCO-2 در منطقه خاورمیانه با مساحت 7207570 کیلومترمربع است از سال 2003 تا 2020 صورت گرفت.

نتایج و بحث: 

نتایج نشان داد که غلظت گاز دی اکسیدکربن اتمسفری در ا ین دوره 18 ساله، برای هر سه ماهوارهافزایش قابل توجهی داشته است. علاوه بر تغییرات سالانه، تغییرات فصلی و ماهانه غلظت  دی اکسید کربن اتمسفرینیز در این مطالعه بررسی شد. کمترین میزان غلظت ا ین گاز گلخانه ای در طول سال در فصل تابستان و در ماه هایاوت و سپتامبر و بیشترین مقدار غلظت دی اکسیدکربن اتمسفری در فصل بهار و در ماه های آوریل و می مشاهده گردید. همچنین نتایج محاسبه اختلاف دی اکسیدکربن اتمسفری بین فصول مختلف نشان داد که بیشترین تغییرات بین فصول مختلف، از بهار به تابستان بود است که غلظت این گاز گلخانه ای بطور متوسط شش ppm کاهش یافته است. از طرفی تغییرات این گاز گلخانه ای بین فصول مختلف نشان داد که بیشترین افزایش دی اکسیدکربن اتمسفری نیز از تابستان به پاییز مشاهده شد که مقدار آن حدود ppm 4 ثبت گردیده است.

نتایج این تحقیق نشان می دهد که غلظت اتمسفری گاز دی اکسیدکربن در منطقه خاورمیانه از سال2003 تا 2020 افزایش یافته است. ا ین افزایش همراه با تغییرات فصلی و ماهانه خاصی بوده که با تغییرات جهانیاین گاز گلخانه ای مطابقت دارد. افزا یش طولانی مدت گاز گلخانه ای می تواند تاثیرات جدی بر منطقه داشته باشد،از جمله این تاثیرات می توان به افزایش دما، تغییر الگوهای بارندگی، خشکسالی های شدیدتر و آسیب به اکوسیستم های طبیعی اشاره نمود. برای مدیریت و کاهش انتشار گازهای گلخانه ای، اقدامات فوری و موثری درسطوح ملی و بین المللی ضروری است، این اقدامات می تواند شامل: ترویج انرژی های تجدیدپذیر، افزایش کاراییانرژی، کاهش آلودگی صنعتی، توسعه فناوری های کاهش انتشار و همکاری های منطقه ای و بین المللی در کاهش گازهای گلخانه ای باشد.