مطالعه ارتباط آپولیپوپروتئین B و LDL-C با سایر عوامل خطرزای قلبی عروقی در سندرم متابولیک

برخی از عوامل خطرزای قلبی – عروقی که شناخته شده اند شامل: دیس لیپیدمی، دیابت قندی، فشار خون بالا، مصرف سیگار، مقاومت به انسولین، چاقی شکمی، التهاب و افزایش انعقاد پذیری می باشد. در بسیاری از مطالعات گذشته، از آپولیپوپروتئین (apo B)B به عنوان بهترین نشانگر وضعیت لیپیدی نام برده شده است. همچنین ثابت شده که LDL-C، لیپوپروتئین عمده در ایجاد آترواسکلروز می باشد اما مقایسه بین apoB و LDL-C در پیش بینی حوادث قلبی – عروقی به ندرت صورت گرفته است. سندرم متابولیک بر اساس وجود سه تا یا بیشتر از معیارهای چاقی شکمی، تری گلیسرید بالا، HDL پایین، فشار خون بالا و قند خون ناشتای بالا مشخص می شود. به علت شیوع بالای سندرم متابولیک در ایران و شیوع بالای دیس لیپیدمی در افراد دارای این سندرم، مطالعه حاضر با هدف بررسی ارتباط آپولیپوپروتئین B و LDL-C با سایر عوامل خطرزای قلبی و عروقی در بیماران سندرم متابولیک انجام شده است.
این مطالعه توصیفی در سال 1383 در بیماران مبتلا به سندرم متابولیک مراجعه کننده به درمانگاه های غدد و قلب بیمارستان امام رضا (ع) انجام شد. تعداد 66 بیمار بالغ بالای 20 سال انجام شدند. متغیرهای فشار خون، اندازه دور کمر، نمایه توده بدنی، مقدار تری گلیسرید، کلسترول، قند خون ناشتا، HDL -C، LDL-C، apoB مورد بررسی قرار گرفتند. بیماران بر حسب سطح LDL بالا یا طبیعی و همچنین سطح apoB بالا یا طبیعی به چهار گروه تقسیم شدند. سپس مقایسه میانگین متغیرهای مذکور در گروه های مختلف و همچنین میزان ارتباط apoB و LDL-C با سایر متغیرها از طریق آزمون آماری تی و SPSS انجام شد.
از 66 بیمار مورد مطالعه، 11 مرد و 55 زن، بین سنین 21 تا 71 سال با میانگین سنی 13.43±46.5 بودند. 15% از بیماران، LDL طبیعی ولی apoB بالا داشتند. مقایسه عوامل خطرزای قلبی – عروقی بین این گروه با گروهی که دارای LDL بالا و apoB طبیعی بودند، به جز در مورد کلسترول که میانگین آن در گروه دوم بالاتر بود، در سایر موارد اختلاف معنی داری نداشت. ارتباط apoB با متغیرهای کلسترول، TG، HDL، LDL، FBS معنی دار بود (P<0.0001 در مورد کلسترول و P<0.05 در مورد بقیه) در حالی که LDL-C تنها با کلسترول و اندازه دور کمر رابطه معنی دار داشت P<0.0001) در مورد کلسترول و P<0.05 در مورد دور کمر).
هر چند که مقایسه بین گروهی که فقط apoB بالا داشتند و گروهی که فقط LDL-C بالا داشتند اختلاف معنی دار قابل توجهی نشان نداد، اما چون apoB نسبت به LDL-C با طیف وسیع تری از عوامل خطرزای قلبی – عروقی ارتباط داشت، نتیجه گرفته شد که مقدار apoB پیش بینی کننده بهتری برای حوادث قلبی – عروقی است. بیمارانی که وضعیت لیپیدی استاندارد طبیعی ولی apoB بالا دارند از درمان پایین آورنده لیپید سود می برند. در نتیجه، اندازه گیری apoB، حداقل در بیماران سندرم متابولیک علاوه بر آزمایشات لیپیدی معمول توصیه می شود.