بررسی ویژگیهای فرورانش در شرق ایران با استفاده از مدلسازی آنالوگ

بر اساس شواهد ساختاری و سنگ شناسی بلوک لوت و افغان، فرورانش اقیانوس سیستان بصورت دو سویه و ناهمانند به زیر این دو بلوک بوده است. سرعت و زاویه فرورانش اقیانوس سیستان در زیر بلوک لوت بیشتر بوده که منجر به پسروی مرز دو صفحه بلوک لوت و اقیانوس سیستان به سمت اقیانوس شده است. این پسروی مرز دو صفحه، منجر به کشش در حوضه پشت کمانی گردیده است. مطالعات انجام شده توسط دیگر محققان در مورد ژئوشیمی و خاستگاه سنگهای بازیک-حدواسط بلوک لوت، نازک شدگی و کشش پوسته در ناحیه پشت کمان را تایید کرده نشان می دهد فرورانش تاثیر مهمی در ایجاد آنها داشته است. در این تحقیق، از مدلسازی آزمایشگاهی یا آنالوگ با مقیاس بندی های طولی برای شبیه سازی ویژگی های صفحه فرورو اقیانوس سیستان و بررسی فرآیندهای ژئودینامیکی شرق ایران بهره جستیم. فرو رفتن یک ورقه ویسکوالاستیک نازک خمیر سیلیکونی با ویژگی های هندسی و رئولوژیکی متفاوت، در یک مخزن پر از شربت گلوکز برای بررسی پارامترهایی که سبک فرورانش را کنترل می کنند، مورد بررسی قرار گرفت. مشخص شد که با افزایش طول و ضخامت، و نیز کم بودن نسبت گرانروی سنگ کره و سست کره، سرعت فرورانش افزایش می یابد. همچنین رابطه معنا داری بین زاویه و سرعت فرورانش مشخص گردید. در نهایت با تحلیل جنبش شناختی در آزمایشات انجام شده، تغییر شکل منطقه پشت کمانی بررسی شد. نتایج آزمایشی که موید سرعت و شیب زیاد فرورانش و نیز کشش ناحیه پشت کمانی است، می تواند بعنوان ویژگیهای صفحه فرورو اقیانوس سیستان به زیر بلوک لوت در نظر گرفته شود.