مطالعه موردی تصادفات ناشی از قاچاق انسان و سوخت

قاچاق مهاجران غیرقانونی و انتقال آن ها از مرز بین کشورها یک معضل جهانی است و وقتی اتفاق می افتد که امکان مهاجرت معمول محدودشده و کنترل های مرزی شدید، مهاجران را مجبور به استفاده از شیوه های غیرقانونی می کند. کنترل های شدید مرزی، بازاری برای خدمات انتقال مهاجران غیرقانونی ایجاد کرده  و ماهیت مشکل عبور غیرقانونی از مرزها را به موضوع قاچاق انسان تغییر داده است. با در نظر گرفتن امکان بهره کشی از این افراد قاچاق انسان دارای دو مفهوم کلی Smuggling و trafficking است و مفهوم Smuggling به کسب درآمد از طریق انتقال مهاجران غیرقانونی بین مرزها برای کار یا زندگی بهتر اطلاق می شود. درصورتی که trafficking انتقال غیرقانونی افراد بین مرزها به منظور بهره کشی و استثمار آنان صورت می گیرد که بیشتر قربانیان آن زنان و کودکان می باشند. درهرحال هر دو نوع قاچاق انسان نوعی جنایت سازمان یافته تلقی می شود و منبع درآمد گروه های تبهکار است.  بنا به گزارش اداره جرائم و مواد مخدر سازمان ملل:  قاچاق مهاجران شامل کلیه اقداماتی است که به هدف کسب سود از طریق انتقال غیرقانونی افراد به کشوری که فرد تبعه یا مقیم دائمی آن کشور نیست تلقی می شود. قاچاق انسان در بین جرائم یکی از سریع ترین رشدها را دار است.   سازمان ملل قربانیان قاچاق انسان را سالیانه 4 میلیون نفر برآورد می کند. جرم شناسان پیش بینی می کنند که در 10 سال آینده بروز قاچاق انسان از قاچاق مواد مخدر و قاچاق اسلحه  پیش بیفتد. از آنجایی که تعداد واقعی مهاجرت های غیرقانونی مشخص نیست، به نظر می رسد که افزایش تعداد مهاجران غیرقانونی بازداشت شده نشان دهنده این باشد که مخاطرات برخی روش های جابجایی مهاجران قاچاقی در حال افزایش باشد. متاسفانه قاچاق مهاجران می تواند زندگی و امنیت مهاجران را به خطر اندازد. روند افزایش یابنده مهاجرت ها باعث شده است تا بسیاری از کشورها کنترل های مرزی را افزایش داده و تقویت کنند. به دنبال افزایش اقدامات نظارت بر مرزها و انسداد مرزها، قاچاقچیان انسان از مسیرهای پرخطر استفاده کرده و درنتیجه مخاطره آمیزتر شدن این جابجایی ها و باعث افزایش احتمال مرگ ومیر مهاجران غیرقانونی شده است . بسیاری از مراحل قاچاق انسان  برای مهاجران غیرقانونی مخاطره آمیزند و می توانند اثرات ناخواسته ای بر سلامتی ایشان داشته باشد. سلامتی و پیامدهای درمانی قاچاق انسان به صورت سامانمند مطالعه نشده است اما مشاهدات اولیه نشان دهنده  اثرات مهم و مشخص  قاچاق انسان هم بر مهاجران غیرقانونی و هم بر کشور میزبان دارد. همچنین مطالعات درباره قاچاق انسان بر روی داده های بسیار محدودی انجام شده و این منجر به فراخوان اورژانسی برای بهبود روش های تحقیق برای مطالعه  قاچاق انسان شده است. در ایران نیز علی رغم مخاطراتی که در مرزهای شرقی پیش آمده است، مهاجران غیرقانونی افغان و قربانیان قاچاق انسان را تهدید کرده و باعث بروز مکرر حوادث با تلفات انسانی بالایی می شود. مطالعه چندانی در خصوص اثرات سلامتی قاچاق انسان و سوخت و نحوه مقابله و مدیریت آن در کشور به عمل نیامده است. از آنجائی که فعالیت زیرزمینی و پنهان قاچاقچیان سوخت و انسان، دسترسی به آمار جامع حوادث و تلفات مرتبط با آن مقدور نبوده است؛ لذا این تحقیق در نظر دارد به تشریح یک مورد از حوادث پر تلفات ناشی از قاچاق انسان و سوخت در مرزهای شرقی کشور به عنوان نمونه ای از این حوادث بپردازد؛ لذا در این مطالعه به بررسی موردی یکی از حوادث بسیار پرمخاطره برای مهاجران غیرقانونی افغان که قربانی سودجویی گروه های قاچاق انسان در مرزهای بین ایران و افغانستان می شوند، می پردازیم.