واکاوی همدید ناهنجاری های رطوبت ویژه پاییزهای خشک در شمالغرب ایران

عناصر اقلیمی به ویژه بارش دارای تغییرات معنی داری در دوره های زمانی هستند. شناخت این تغییرات، امکان بهره‍وری بهینه از طبیعت را فراهم می سازد. در این پژوهش با به کارگیری رویکرد محیطی به گردشی با محاسبه شاخص بارش استاندارد با نرم افزار DIC طی دوره آماری 2016- 1987 پاییزهای خشک مشخص شد. سپس نقشه های بی هنجاری فصل پاییز ارتفاع ژئو پتانسیل تراز 500 هکتوپاسکال، بی هنجاری فشار متوسط دریا (slp)، بی هنجاری رطوبت ویژه تراز 700 هکتوپاسکال، نقشه های میانگین فصل پاییز فشار متوسط سطح دریا، ارتفاع زئو پتانسیل تراز 500 هکتوپاسکال و نمودارهوف مولر رطوبت ویژه تراز700 و1000 هکتوپاسکال از مجموع داده های بازسازی شده سایت NCAR/CEP دریافت و مورد بررسی قرار گرفت. نتایج این تحقیق نشان داد در پاییزهای خشک بی هنجاری های شدید مثبت نسبت به میانگین بلندمدت در سطح زمین بیانگر حاکمیت بیشتر شرایط پرفشار بوده که مانع کم فشارهای ورودی به منطقه گردیده است. بی هنجاری های مثبت نسبت به میانگین بلندمدت در تراز 500 هکتوپاسکال بیانگر حاکمیت پرارتفاع بوده که مانع انتقال آب و هوای گرم و مرطوب عرض های پایین تر به سطح منطقه شده است. همچنین بررسی نمودارهای هوف مولر نوع اول و دوم تراز 700 هکتوپاسکال و 1000 هکتوپاسکال در عرض 38 درجه شمالی و طول 48 درجه شرقی در پاییزهای خشک شمال غرب نشان دهنده کاهش قابل توجه رطوبت ویژه این تراز به ویژه در عرض های جنوبی (15 تا 30 درجه شمالی) در 4 مورد از 5 نمونه مطالعاتی می باشد که این موضوع اهمیت سامانه های کم فشار سودانی و تلفیقی سودانی- مدیترانه ای در تزریق رطوبت به محدوده مورد مطالعه را نشان می دهد.