سن سنجی اورانیوم-سرب و ژئودینامیک توده های مافیک حاشیه جنوبی دریاچه ارومیه، شاهدی بر ماگماتیسم کرتاسه در شمال غرب ایران

در بخش شمالی زون سنندج- سیرجان توده های نفوذی مافیک کوچک و بزرگی به صورت هم جهت و هم روند در امتداد سوچرزون زاگرس رخنمون دارند. در این بخش از پوسته ی ایران فعالیت ماگمایی طی سه بازه زمانی اصلی کرتاسه، ائوسن و میوسن-کواترنری رخ داده است. در دو مرحله اول فعالیت ماگمایی با ماگماتیسم قوس های حاشیه فعال قاره ای سازگارتر است. درحالی که آخرین فاز ماگمایی، دارای سرشت کالک الکالن مربوط به رژیم تکتونیکی پس از برخورد است. توده های مافیک قبادلو، چوپانکره و قره قشون در حاشیه جنوبی دریاچه ارومیه در بخش شمالی زون سنندج - سیرجان درون مجموعه ای از واحدهای شیلی و ماسه سنگی - شیلی با سن کرتاسه نفوذ کرده اند. سن سنجی اورانیوم-سرب انجام شده بر روی نمونه های زیرکن جداشده از نمونه های سنگی توده گابرویی قبادلو سنی معادل 99 میلیون سال را نشان می دهد. در این توده ها محتوای Sio2   46.17  تا 53.35 درصد وزنی و محتوای Al2o3   13.1  تا 18.49 درصد وزنی است. مقدار Fe2o3  در این سنگ ها   8.5  تا 11.3  درصد وزنی، Tio2  بین  0.4  تا 1.9  و متوسط مقدار Cr  در حد 119 پی پی ام است. مقادیر سیلیس، عدد منیزیم و کروم این سنگ ها نشان دهنده ی منشا گوشته ای این توده ها است. با توجه به مقادیر بالای عناصری مانند Ba  و نسبت Ba/Rb  و دیگر عناصر ناسازگار می تواند نشانگر منشا گوشته ای دگرسان شده باشد. آنومالی های مثبت عناصر لیتوفیل با شعاع یونی بزرگ و عناصر نادر خاکی سبک در مقابل آنومالی منفی عناصر HFS  همچون  Nb،P ،Zr و Ta  نسبت های بالای La/Nb، Ba/Nb  و الگوی عناصر نادر خاکی در این توده ها هم خوانی خوبی با توده های مربوط به محیط های فرورانش دارد.