تکمله و نقدی بر تصحیح «کلمات علیه غرا» اثر مکتبی شیرازی

کلمات علیه غرا، اثری است از مکتبی شیرازی (حدود 865 - پس از 941 ق.) که بر وزن هفت پیکر نظامی گنجوی سروده شده است. این اثر ترجمه منظوم کلمات قصار امام علی (ع) است و شاعر در آن، صد کلمه از نثر اللئالی را برگزیده و پس از ترجمه هر سخن در یک یا چند بیت با حکایتی منظوم آن را شرح کرده است. این کتاب نخستین بار، در سال 1313 ش. به دست حسین کوهی کرمانی و براساس تک‎ نسخه متعلق به ملک‎ الشعرای بهار چاپ شد. این ویرایش ناپاکیزه و پرغلط است. تصحیح بعدی، به کوشش محمود عابدی سامان یافت و به سال 1378 ش. منتشر شد. محمود عابدی در این تصحیح، نسخه خطی اثر را در دست نداشته؛ تنها به اصلاح و ویرایش چاپ کوهی بسنده کرده‎ است. تصحیح اخیر اگرچه گامی رو به پیش است، هنوز نیاز به تکمیل دارد.این پژوهشگر در این گفتار، با در اختیار داشتن اصل نسخه متعلق به بهار و یک نسخه خطی دیگر از منظومه یادشده (که فشرده‎ ای کامل از آن را در بر دارد) برخی خطاهای تصحیح عابدی را نشان داده و نیز کلمات مفقود از نسخه مبنای کار کوهی و عابدی را ذکر کرده است، تا بدین ترتیب مجموع صد کلمه کتاب (گل صدبرگ باغ مرتضوی) تکمیل شود.