بررسی زبانی و محتوایی نام‎ های خانوادگی در شاهنامه و ویس و رامین

شهرت دهی از مهم ترین عوامل شناخت اجتماعی است. مطالعه شهرت‎ ها مشخص می‎ سازد که از چه عواملی در هر جامعه برای هویت بخشی و شهرت دهی استفاده می‎ شود. پژوهش حاضر به روش تحلیلی _ توصیفی و با عنایت به مراحل تکاملی اجتماعات بشری به عنوان بافت فرهنگی و در بررسی زبانی، در چارچوب صرفی و نحوی زبان فارسی انجام می‎ شود و سعی بر آن دارد تا ریشه‎ های فرهنگی شهرت و نام خانوادگی افراد در ایران  قبل از اسلام  را با تکیه بر شاهنامه فردوسی و ویس و رامین به دلیل دربرداشتن شهرت‎ های ایرانی کهن بررسی کند. بررسی‎ ها نشان می‎ دهد ترکیب نحوی «نام+کسره+ نام پدر/پدربزرگ» و «نام+کسره+ اسامی شهر/کشور+ ی نسبت» و «نام+ کسره+ پیشه+ ی نسبت» بیشترین ساختار زبانی است که استفاده می شود. از نظر بافت فرهنگی، روابط خویشاوندی و انتساب به پدر و پدر بزرگ بیشترین کاربرد را دارد و در مرتبه بعد، کسب شهرت از ویژگی‎ ها و مهارت‎ های فردی است. این دو نمونه متاثر و به جامانده از دوران زیست قبیله‎ ای و مردسالاری است. کسب شهرت از شهر و کشور در مرتبه بعد و نشان از دوران زیست شهری است. انتساب به پیشه نیز چشمگیر است و خود برآمده از جامعه طبقاتی و کاست‎ های اجتماعی است و در بخش تاریخی شاهنامه و دوره ساسانیان به اوج می‎ رسد.