عوامل موفقیت پروژه های مشارکت عمومی خصوصی در ایران، عدم پذیرش سرمایه گذاری بخش ‏خصوصی در طرح های زیرساختی

علی رغم گسترش مشارکت عمومی خصوصی در دنیا، ولی حجم سرمایه گذاری بخش خصوصی در طرح های زیرساختی ایران پائین تر از اهداف برنامه ای ‏‏است. در این مقاله عوامل موفقیت مشارکت عمومی خصوصی، خاص محیط کسب وکار ایران شناسائی شده و اولویت آنها از منظر ذی نفعان متفاوت صنعت ‏‏احداث تحلیل شده است. برای این منظور ضمن مطالعه تحقیقات منتشر شده در دنیا، 23 معیار موفقیت مشارکت عمومی خصوصی ایران با روش گروه اسمی ‏شناسائی ‏گردیدند و راهکارهایی عملیاتی برای غلبه بر آنها پیشنهاد گردیده اند. نتایج این تحقیق نشان می دهد که مهمترین عوامل موفقیت مشارکت عمومی ‏خصوصی در ایران شامل نرخ سود پروژه، سابقه کارفرما در مدیریت پروژه، نحوه تسهیم ریسک ها بین دو طرف قرارداد و شفافیت مناقصه است. تحلیل نتایج ‏ارزیابی های صورت گرفته توسط بخش خصوصی و بخش عمومی در این مقاله نشان می دهد که اختلاف زیادی بین اولویت های دو طرف وجود دارد که نهایتا ‏مانع توسعه مشارکت عمومی خصوصی در ایران می گردد. از دیدگاه سرمایه گذاران بخش خصوصی، عمده ترین مانع در برابر مشارکت عمومی خصوصی در ایران، ‏‏پایبندی دستگاه های اجرائی به تعهدات قراردادی است. در مقابل، از دیدگاه بخش عمومی اولویت اصلی در برابر توسعه مشارکت عمومی خصوصی، ابهام در ‏قوانین و اختیارات تصمیم گیران بخش دولتی است. لذا پیشنهاد می گردد ‏که با تصویب قوانین خاصی برای مشارکت عمومی خصوصی، ضمن ارائه مشوق ها و ‏معافیت های قانونی برای حمایت مالی از سرمایه گذاران خصوصی، تلاش گردد که با افزایش شفافیت در فرآیند تصمیم گیری بخش عمومی و مشارکت نهادهای ‏بازار مالی برای نظارت بر اجرای تعهدات دستگاه های اجرائی، نظام حکمرانی پروژه های زیرساختی ایران ارتقا یابد.‏