تحلیل فضایی گستره های مستعد رخداد تعارض با خزندگان در استان یزد مطالعه موردی: افعی شاخ دار ایرانی (Pseudocerastes persicus)

مارگزیدگی به عنوان یک تعارض با خزندگان بر روی سلامت عمومی موثر است. شناسایی گستره توزیع مارهای سممی می تواند به برنامه ریزی برای کاهش احتمال مارگزیدگی و همچنین برنامه ریزی برای مقابله با آن کمک شایانی نماید. این مطالعه باهدف ارزیابی توزیع افعی شاخ دار ایرانی در استان یزد و همچنین احتمال رخداد تعارض و مارگزیدگی در سطح استان انجام گرفته است. در این راستا نقاط حضور گونه از تمام مناطق استان جمع آوری شدند سپس با استفاده از روش های فقط حضور Domian و Bioclim زیستگاه گونه مدل سازی شد. از خروجی از این مدل ها برای تهیه نقاط شبه عدم حضور استفاده شد. درنهایت با تلفیق یافته های 8 مدل، نقشه توزیع گونه در استان به دست آمد. تاثیر متغیرهای زیستگاهی بر روی توزیع با استفاده از مدل جنگل تصادفی محاسبه گردید. برای بررسی آسیب پذیری و مساحت زیستگاه در هر شهرستان از حد آستانه TSS بر روی نقشه مطلوبیت استفاده شد و درنهایت تعداد جوامع محلی درگیری رخداد تعارض در سطح مناطق شناسایی شدند. یافته های نشان داد که مدل های منفرد مورداستفاده در مدل سازی موفق بوده اند. حساسیت و AUC برای مدل اجماع به ترتیب برابر 98/0 و 99/0 محاسبه شد. متغیر کاربری اراضی، ارتفاع و سایه روشن بیشترین تاثیر را بر روی حضور گونه دارند. 86/75 درصد از شهرستان تفت و به همراه 413 سکونتگاه انسانی در آن دارای خطر مارگزیدگی است. سکونتگاه های بهاباد و اردکان نیز در رتبه های بعدی قرار دارند. نقشه پیش بینی این مطالعه می تواند برای پیاده سازی برنامه های بهداشتی و ایمنی در مقابل مارگزیدگی مد نظر قرار گیرد.