بررسی نفس شناسی عرفانی بانو نصرت امین در تفسیر مخزن العرفان

نفس شناسی یکی از مهم ترین معرفت های انسان شناسی عرفانی است که در آن، صعود انسان از وضعیت موجود به جایگاه غایی اش از طریق سلوک امکان پذیر می شود. نفس در سلوک مسافر و راهبر است و به میزان آگاهی از خود و ظرفیت هایش، رشد می کند و به مدارج بالاتر می رود. این مقاله با بررسی تفسیر مخزن العرفان بانو امین با روش توصیفی تحلیلی، به تبیین نفس شناسی او می پردازد. امین در بیان مراتب نفس، به سه نوع تقسیم بندی می پردازد. تقسیم عارضی به اعتبار حشر و تقسیم ماهوی به اعتبار «معرفت به خود» و «سنخیت با هستی». توصیف امین از نفس در دو سطح است: سطح وجودی که گویای ظرفیت های بالقوه نفس است؛ سطح طبیعی که بیشتر بر ناسوتی و نازل بودن نفس اشاره دارد. نفس بالقوه به هر چیزی رو کند، صفات آن را اخذ می کند؛ از این رو، سلوک ضرورت می یابد. البته در اندیشه امین نقطه شروع برای سالک متوقف بر اعطای الهی است.