بررسی روشنایی طبیعی به مثابه عامل رضایت عملکردی و تندرستی در محیط اداری نمونه موردی: مرکز ملی اسناد شیراز

اهداف و پیشینه:

 اصلی‏ترین انگیزه نورپردازی در ادارات مهیا کردن محیطی موثر و راحت برای کار کردن است؛ وجود شرایط آسایش روانی و سلامت افزایش انگیزش در کاربران را تضمین می کند و منجر به افزایش عملکرد و کارایی آنها می شود. تامین نور کافی و مناسب در محل کار موجب افزایش میل و رغبت به کار در میان کارکنان، محفوظ ماندن سلامت چشم و قدرت بینایی فرد، خستگی کمتر اعصاب، انجام بهتر و راحت‏تر و دقیق‏تر کار، افزایش دقت عمل، بهتر شدن بازده و نتیجه کار، و کاهش میزان حوادث حین کار می شود.هدف در این پژوهش بررسی نور از دیدگاه رضایت عملکردی و تندرستی در نمونه موردی، مرکز ملی اسناد شیراز، است. در این پژوهش فرض بر این است که کاربران موجود در فضای یادشده، در حین استفاده از نور مصنوعی، از میزان نور طبیعی و موارد موثر در آن رضایت ندارند.

به این منظور، پس از بهره‏مندی از منابع کتابخانه‏ای در مبحث روشنایی فضا، با دستگاه نورسنج از فضا داده‏برداری میدانی می شود، و درنهایت در مبحث رضایت و تندرستی کارمندان، رویکرد پژوهش پدیدارشناسانه و روانکاوی به منظور واکاوی رفتار ناخودآگاه انسان به وسیله پرسش نامه و تحلیل نتیجه در نرم افزار SPSS است؛ چراکه شدت روشنایی فضا به‏تنهایی، میزان دلپذیری و مطلوب بودن روشنایی محیط را از نگاه کاربران بیان نمی کند.

نتایج و جمع بندی:

 طبق نتایج، کارکنان در عوامل رضایت، تندرستی، و آسایش بصری دارای میانگین50% به بالا هستند. اما به این معنی نیست که افراد مشغول به کار در فضای فاقد نور طبیعی از شرایط راضی‏اند. طبق مشاهدات میدانی، این فضاها حتی فاقد جانشین ترکیبات بصری و تم‏های طبیعت هستند. از لحاظ تندرستی و آسایش بصری: در گروه زنان مقادیر در میانگین بالاتری از گروه مردان است، از حیث تحصیلی: در طبقه کارشناسی ارشد رضایت بیشتر از سایر طبقات است، و از لحاظ جایگاه کاری: کارشناسی بالاتر از سایر جایگاه های کاری است.