ضوابط تاویل صحیح آیات قرآن کریم راهکار تشخیص روایات تفسیری جعلی (مطالعه موردی دو روایت ذیل آیات 26 بقره و 17 الرحمن)

بر اساس برخی روایات، آیاتی از قرآن کریم ناظر به فضائل اهل بیت(ع) هستند. این موضوع مورد پذیرش مفسران و محدثان شیعی واقع شده است. غالیان با سوء استفاده از این موضوع، تطبیق ها و تاویل های نامعقولی از آیات قرآن ارائه و به نام حدیث اهل بیت(ع) نشر داده اند. بنابراین، باید در تعامل با روایات تاویلی -به خصوص آن هایی را که افراد متهم به غلو نقل کرده اند- بیش تر احتیاط کرد و تاویلات چالشی موجود در روایات را به دقت مورد بررسی قرار داد. هدف از این مقاله تبیین ضوابط تاویل درست و مطرح کردن آن به عنوان یکی از راهکارهای تشخیص روایات جعلی است. پرسش اصلی تحقیق این است که: «ضوابط تاویل صحیح چیست؟ آیا می توان ضوابط تاویل صحیح را راهکار تشخیص روایات جعلی تلقی نمود؟»
این مقاله به روش تحلیلی- توصیفی و با استناد به منابع کتاب خانه ای تهیه شده است. یافته ها نشان می دهد که تاویل صحیح، عبارت است از بهره گیری از قانون سبر و تقسیم، تمییز اصل از حاشیه، اخذ مفهوم کلی از آیه که به منزله کبری برای مورد آیه باشد و عدم مخالفت با قرآن، سنت قطعی و ضروریات دین و مذهب که در کنار بررسی سندی روایت، می تواند مجعول بودن روایت را مشخص سازد. در این مقاله هم چنین به صورت موردی به بررسی سندی و محتوایی دو روایت ذیل آیات 26 بقره و 17 الرحمن پرداخته شده است.