بازتاب مفهوم فرودست اسپیواک در نمایشنامه های نه بخش از میل هیدر رافو و مستانه، تاریخ فراموشان از نغمه ثمینی

پژوهش حاضر با استفاده از نظریات گایاتری چاکراورتی اسپیواک در حوزه مطالعات فرودستان به بررسی تطبیقی دو نمونه از آثار ادبیات نمایشی معاصر، نه بخش از میل اثر هیدر رافو و مستانه، تاریخ فراموشان اثر نغمه ثمینی می پردازد. اسپیواک معتقد است مطالعات تطبیقی غرب در حوزه ادبیات جهان، که امروزه عمدتا همگام با منطق جهانی سازی در عصر سرمایه داری انجام می گیرد و تحت سلطه قدرت های جهانی قرار دارد، پژواکی درست از تاریخ و تجربیات جهان شمول نیست و مختص تفکرات غرب است. او در هنگام پرداختن به سوژه های فرودست، به خصوص جنسیت زنانه، صرفا ظاهری از آن را در جهت اهداف خود ارائه می دهد و به یک سیاست آرمانی و ذات گرایانه محدود می رسد. حال آنکه سوژه فرودست هنگامی که در مقام یک زن سخن می گوید و عمل می کند می داند که جنسیت در حال رشد و فراگیری، بهترین حالت ممکن برای اوست. در سایه این بازی بداقبال است که تاریخ فرودستی که مورد بی اعتنایی قرار گرفته است، باید توسط خود فرودستان و افراد در حاشیه آشکار شود. در پژوهش پیش رو، با تمرکز بر داده های نظری اسپیواک در مرگ یک رشته، «آیا فرودست می تواند سخن بگوید» و «بازاندیشی بر تطبیق گرایی»، نشان داده می شود که فرودست می تواند از خلال ادبیات، خود و تجربیات نابش را بدون کمک، اصلاح و قدرت های جهانی به بیان و نمایش درآورد.