همگرایی و واگرایی در روابط ایران و چین با تاکید بر منطقه‏ی خلیج فارس

رشد اقتصادی چین در چند دهه‏ی اخیر و ظهور این قدرت در صحنه‏ی بین‏المللی باعث شده است تا این کشور برای دسترسی به منابع متعدد انرژی نفت و گاز، بر منطقه‏ی خلیج فارس متمرکز شده و تلاش کند تا روابط خود با کشورهای این منطقه را تقویت نماید. در این میان، جمهوری اسلامی ایران به عنوان یک قدرت منطقه‏ای با موقعیت ژئوپلیتیک و ژئواستراتژیک خاص و داشتن منابع غنی انرژی، در دیپلماسی چینی از اهمیت زیادی برخوردار است. با وجود این، روابط این دو کشور همیشه دارای روندی ثابت نبوده است و متغیرهای زیادی در شکل دادن به آن نقش داشته‏اند. پرسش اصلی مقاله‏ی حاضر این است: چرا با وجود همگرایی عمیق بین سیاست‏های چین و ایران، بین این دو کشور در ارتباط با خلیج فارس واگرایی نیز دیده می‏شود؟ فرضیه‏ای که متعاقب سئوال مذکور مطرح می‏شود این است که تلاش چین در خلیج فارس برای برقراری توازن نرم از طریق پوشش راهبردی ایالات متحده و نیز تمایل این کشور به ارتقای روابط با کشورهای این منطقه به منظور تنوع‏ بخشیدن به نیازهای خود به انرژی، باعث شده تا چین در قبال ایران که با غرب و نظام بین‏الملل و نیز کشورهای منطقه در تنش به سر می‏برد، سیاست محتاطانه‏ای در پیش بگیرد. بر طبق یافته‏های تحقیق، این سیاست محتاطانه زمینه‏ساز واگرایی بین چین و ایران شده است. روش تحقیقی در این مقاله، جمع آوری منابع و اسناد به شیوه ی کتابخانه ای و سپس تجزیه و تحلیل داده هاست.