تدوین الگوی تحمل بلاتکلیفی برای کاهش اضطراب براساس منابع اسلامی

قاعده این است که انسان ها قطعیت را به بلاتکلیفی ترجیح می دهند؛ یعنی وقتی می دانیم که ‏آینده ای هست، اما نمی دانیم در آینده چه اتفاقی می افتد، انتخاب افراد این است که قطعا در زمان حال شوکه شوند تا اینکه منتظر یک موقعیت پیش بینی ناپذیر باشند. این موضوع ، شرایط را برای اضطراب در هرکسی مهیا می کند؛ و این بستگی دارد که فرد تا چه حد ‏می تواند بلاتکلیفی را تحمل کند. پژوهش حاضر به هدف شناسایی الگوی تحمل بلاتکلیفی برای کاهش اضطراب براساس منابع اسلامی انجام شد. این پژوهش به لحاظ هدف ، از نوع تحقیقات بنیادی و به لحاظ رویکرد، کیفی است. به منظور تحلیل مولفه ها، از جملات توصیفی - تبیینی موجود در متون اسلامی در چارچوب روش «روش مدل یابی مفاهیم و سازه های روان شناختی از متون اسلامی (آیات و روایات)» استفاده و از تکنیک های روش اسنادی برای گردآوری اطلاعات بهره گرفته شد. از بررسی روایی محتوا توسط هفت کارشناس خبره ، سه مفهوم: نفس مطمئنه، اطمینان و سکینه به دست آمد که براساس آن، ابعاد و مولفه های تحمل بلاتکلیفی تبیین و در نهایت الگوی مدنظر شناسایی شد. تحمل بلاتکلیفی در رویکرد اسلامی، دو مولفه بنیادی دارد؛ یکی «خداآگاهی» و دیگری، «ادراک و هماهنگی با واقعیت های توحیدی» است که با ایجاد «باور مثبت نسبت به بلاتکلیفی» بنیان این ویژگی شخصیتی شکل می گیرد و فرد با «رضا / پذیرش»، «خیرباوری»، «توکل» و «تفویض»، در موقعیتهای مبهم و بلاتکلیفی احساس ناکامی نداشته و اضطرابش کاهش می یابد.