اثرات برخی کودهای زیستی و شیمیایی بر صفات مورفوفیزیولوژیکی و اسانس گیاه دارویی مریم گلی سوری (Salvia syriaca L.) تحت تنش خشکی

کودهای زیستی و شیمیایی، نقش حیاتی در مراحل رشد و نمو گیاهان ایفا می کنند و کاربرد آن ها می تواند باعث افزایش رشد و تولید کمی و کیفی گیاهان شود. در تحقیق حاضر تاثیر کودهای زیستی (بوتامیسول، اسید هیومیک، کودهای اسبی، گوسفندی، گاوی، مرغی، ورمی کمپوست) و کامل شیمیاییNPK همراه دو سطح شاهد (مثبت: آب پاشی و منفی: بدون هرگونه پاشش) تحت تنش خشکی در سه سطح ظرفیت مزرعه، 50 درصد و 75 درصد تخلیه رطوبتی بر صفات مورفوفیزیولوژیکی و اسانس مریم گلی سوری (Salvia syriaca L.) مورد بررسی قرار گرفت. این پژوهش در طی دو سال، به صورت فاکتوریل دو عامل (کود و تنش خشکی) در قالب طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. از بین 15 ترکیب شناسایی شده اسانس، بیشترین اجزا، 1و8 سینئول، سیس توژان، ترانس توزان، کامفور (مونوترپن های اکسیژنه) بودند. در بین اجزای اسانس، ماده موثره سیس توژان (3/30-5/29 درصد) بیشترین میزان را به خود اختصاص داد. در دو سال انجام این پژوهش بالاترین مقادیر ارتفاع بوته (8/48-4/49 سانتی متر)، تعدادشاخه فرعی (1/20-5/19)، کلروفیل کل (42/2-55/2 میلی گرم بر گرم وزن تر)، محتوای نسبی آب برگ (2/69-8/67) و اسانس (4/1-55/1 درصد) توسط تیمارهای کود کامل، کود مرغی و ورمی کمپوست در سطح رطوبتی ظرفیت مزرعه بدست آمد. ترکیبات سزکویی ترپن اسانس (کاریوفیلن، آلفاهومولن و مانول) در زمان تنش خشکی افزایش یافتند. پیشنهاد می شود برای حصول بالاترین ترکیب کیفی اسانس مریم گلی سوری یعنی دو ترکیب سیس توژان و کامفور تحت شرایط مشابه، از تیمارهای کود کامل و یا کود مرغی استفاده گردد.