یادداشت سردبیر
باسمه تعالی یادداشت سردبیر بعد از انتشار مقاله های شماره یک فصلنامه دانش پژوهی درمدیریت و رهبری آموزشی، پیام های دلگرم کننده ای در خصوص رویکرد متفاوت مقاله های مندرج در این فصلنامه دریافت شد که بدون تردید باید حاصل اندیشه ورزی های ارزشمند نویسندگان این مقاله ها تلقی شود. البته این که تاچه حد اجتماع علمی مدیریت آموزشی ایران، ظرفیت آفرینش چنین مقاله هایی را داشته باشد، یکی از دغدغه های اصلی اداره کنندگان این فصلنامه است. بعد از طرح دوگانه سوبژه گی و ابژه گی حوزه مطالعاتی مدیریت و رهبری آموزشی در شماره قبلی، در این شماره، "حد آشنایی اجتماع علمی رشته مدیریت آموزشی با پژوهشگران تاثیرگذار در تحولات نظری این رشته در سطح جهانی"، به عنوان چالش کانونی برای گزینش مقاله ها قرارگرفت. مرور متون موجود در این قلمرو پژوهشی اعم از کتاب ها، مقاله ها و رساله های دکترای تخصصی، همراه با تجربه نویسنده یاداشت حاضر در گفتگوی با طیف گسترده ای از جامعه علمی رشته مدیریت آموزشی ایران، گویای غریبگی در این چالش کانونی است. از سوی دیگر، ناآشنایی با صاحب نظران درون رشته ای مدیریت آموزشی، منجر به ناآشنایی با نظریه ها و مفاهیم تولیدشده در این حوزه مطالعاتی در سطح جهانی شده است. بدون تردید بروز پدیده نازایی تئوریک، و لکنت سازه ای موجود در اندیشه ورزان و دانش پژوهان مدیریت آموزشی ایرانی، ریشه در این ناآشنایی های ذکرشده دارد. در این شماره، مقاله یکم، به معرفی تامس گرینفیلد به عنوان یکی از تاثیرگذارترین صاحب نظران در حوزه مطالعاتی مدیریت آموزشی، اختصاص داده شده است. نویسندگان این مقاله تحت عنوان تامس گرینفیلد و حوزه مطالعاتی مدیریت آموزشی: از جنبش تئوری تا علم انسانی تلاش دارند تا دریچه ای تازه به بخشی از تحولات نظری در حوزه مطالعاتی مدیریت و رهبری آموزشی بگشایند. جوزف مورفی نام پرآوازه دیگری در حوزه مطالعاتی مدیریت و رهبری آموزشی است. تنوع مفهومی موجود در آثار مورفی، وی را در زمره اندیشمندان تاثیرگذار در این رشته قرارداده است. نویسندگان این مقاله تحت عنوان بازخوانی قلمروهای مطالعاتی مدیریت و رهبری آموزشی در آثار جوزف مورفی، آثار پراستناد مورفی را در پنج قلمرو مطالعاتی اصلی شامل رهبری آموزشی، بهبود واصلاح مدارس، سیاستگذاری وحکمرانی آموزشی، روش شناسی تحقیق در مدیریت و رهبری آموزشی و زمینه های فرهنگی و اجتماعی مدیریت و رهبری آموزشی مورد بررسی قرارداده اند. مقاله سوم این شماره نیز با عنوان بازخوانی مکاشفه جوزف مورفی در حوزه مطالعاتی رهبری و مدیریت آموزشی، به مجموعه ای دیگر از ذخایر مفهومی عمیق و گسترده موجود در مقاله های مورفی پرداخته است. در مقاله چهارم تحت عنوان کاربست معرفت شناسی بونژور در تحلیل باورهای رایج در حوزه مطالعاتی رهبری آموزشی، پژوهش ارزشمند لیندا ایونز در زمینه شایستگی معرفت شناختی در دانش پژوهی پژوهش های مرتبط با رهبری آموزشی، به ویژه تاکید لیندا ایونز، بر مبناگرایی در معرفت شناسی لورنس بونژور، معرفی شده است. مقاله پنجم تحت عنوان بازخوانی گفتمان رهبری آموزشی در مجموعه پالگریو (1)، از دو جنبه از اهمیت به سزایی برخوردار است. از یک سو خواننده را با کتاب راهنمای گفتمان رهبری و مدیریت آموزشی پالگریو، که دربرگیرنده حدود 101 مقاله از مهمترین صاحب نظران مدیریت آموزشی است، آشنا می کند. این کتاب می تواند در حد یک دایره المعارف تخصصی در این حوزه مطالعاتی تلقی شود. از سوی دیگر نام یکی از مهم ترین نظریه پردازان معاصر مدیریت آموزشی یعنی فنویک دبلیو. انگلیش، به عنوان ویراستار این اثر درج شده است. احتمالا بخش دوم معرفی این مجموعه در شماره های بعدی این فصلنامه منتشر خواهد شد. مقاله ششم تحت عنوان رهبری برای یادگیری، براساس گزارش 2025 پایش آموزش و پرورش جهانی که با عنوان اختصاصی رهبری در آموزش و پرورش انتشار یافته است، تدوین شده است. وجوه عملی و تجربی یافته های گزارش شده در این متن که حاصل مطالعات میدانی است می تواند برای علاقه مندان به جنبه عملی حوزه مطالعاتی مدیریت و رهبری آموزشی، در سطوح کلان، میانی و خرد، قابل توجه باشد. مقاله های منتشرشده در شماره دوم این فصلنامه، مجموعه ای از نظریه پردازان، نظریه ها مفاهیم و سازه های درون زا در حوزه مطالعاتی مدیریت و رهبری آموزشی را برای خوانندگان ایرانی مهیا کرده است. از اندیشمندان و پژوهشگران حوزه مطالعاتی مدیریت و رهبری آموزشی با افتخار دعوت می شود تا ضمن ارائه دیدگاه های انتقادی خود نسبت به مقاله های منتشرشده در این شماره، با ارسال مقاله های ارزشمند خود، در توسعه دانش مدیریت و رهبری آموزشی سهیم شوند. دکتر علی خلخالی سردبیرنشریه دانش پژوهی در رهبری و مدیریت آموزشی
-
یادداشت سردبیر
*
نشریه دانش پژوهی در رهبری و مدیریت آموزشی، تابستان 1403 -
دوره های فرگشتی در نظریه و عمل رهبری آموزشی
*
نشریه دانش پژوهی در رهبری و مدیریت آموزشی، تابستان 1403