بررسی جایگاه اجتماعی و اقتصادی زنان کارگر در مجله رستاخیز کارگران (1354-1355ش)

برنامه‎ های توسعه دوره محمدرضاشاه پهلوی، رشد و گسترش مراکز تولیدی و کارخانه ‎‎ها و به‎تبع آن فزونی کارگران ماهر و غیرماهر را به دنبال داشت. در این بین در اثر سیاست‎ های مدرن‎ سازی پهلوی دوم، زنان بیش از گذشته در فعالیت‎ های اقتصادی شریک شدند. زنان کارگر به‎ عنوان نیروی ‎های کمکی در پیشبرد برنامه‎ های اصلاحی به خدمت گرفته شدند. در مطبوعات این دوره، شرایط اجتماعی و اقتصادی زنان کارگر چندان منعکس نشد. تنها مجله‎ ای که در فاصله سال‎های 1354-1355 ش به مسائل کارگری زنان پرداخت، رستاخیز کارگران بود که در مقالات و ستون‎ های خبری مختلف به موضوعات مربوط به آن‎ها پرداخته ‎است. از این رو این پژوهش به دنبال پاسخ به این پرسش است که مسائل اجتماعی و اقتصادی زنان کارگر در این مجله چگونه بازتاب داده شده‎است؟ مدعای مطروحه این است که این مجله ضمن بازتاب گفتمان مدرن‎سازی دولت وقت به تغییر نگرش سنتی جامعه و زنان نسبت به مشاغل کارگری به خصوص مشاغلی که در گذشته مردانه قلمداد می‎شدند پرداخته‎ است. یافته‎ های پژوهش نشان می‎دهد که این مجله در کنار قبح‎زدایی از فعالیت اقتصادی زنان در کنار مردان، در زمینه آگاه‎سازی زنان نسبت به مسائل چون قانون کار، بهداشت محیط کار و سلامتی جسم آنان نیز تلاش‎هایی انجام می‎داده‎ است و با ترسیم توانایی زنان، آنان را تشویق به مهارت آموزی در مراکز کارآموزی شبانه‎ روزی می‎کرد. این مقاله با بهره گیری از شمارگان متعدد مجله حاضر از روش کتابخانه‎ ای و تحلیل محتوا برای بررسی داده‎ ها بهره برده‎ است.