واکاوی تاثیر قدرت نرم دیپلماسی ورزشی بر روابط ایران و آمریکا: مطالعه موردی دیپلماسی والیبال

استفاده از ورزش و دیپلماسی ورزشی تجربه مستندی را در تاریخ دیپلماسی ورزشی جهان ثبت کرده است. ورزش در سنوات اخیر یک ابزار دیپلماتیک بوده و دیپلماسی ورزشی یکی از کلیدی ترین شیوه های شکل گیری قدرت نرم به حساب آمده و کشورها تلاش می کنند از طریق راهکارهایی برای کاهش تنش ها در زمینه های مختلف اجتماعی، سیاسی، اقتصادی و فرهنگی با سایر بازیگران اقدام کنند. روابط جمهوری اسلامی ایران با ایالات متحده آمریکا در چند دهه اخیر با چالش های فراوانی مواجه بوده است. حضور تیم های ملی جمهوری اسلامی ایران به خصوص والیبال در رویدادهای بین المللی مانند لیگ جهانی والیبال و بازی های المپیک فرصتی بوجود آورده است تا ورزش به ارتقای جایگاه ایران و حتی کاهش تنش با دشمن دیرینه ایران یعنی آمریکا بیانجامد. حال پرسش این است که تاثیر قدرت نرم دیپلماسی ورزشی بر روابط ایران و آمریکا چگونه است؟ پژوهش بر این فرضیه استوار است که تاثیر قدرت نرم دیپلماسی ورزشی باعث بهبود نسبی روابط فرهنگی- ورزشی ایران و ایالات متحده آمریکا می شود. روش پژوهش توصیفی- تحلیلی بوده و نتایج نشان داد که، ورزش در اوج تنش های دو کشور، حداقلی از روابط را برای دو کشور باقی گذاشته و شکل گیری قدرت نرم، بستری برای نیل به اهداف ضمنی سیاسی برای دو کشور ایران و آمریکا فراهم کرده است. اگرچه دیپلماسی ورزشی این پتانسیل را دارد که روابط بین جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکا را بهبود ببخشد، اما محدودیت های مجزایی برای تکیه بر دیپلماسی عمومی وجود دارد که دیوار خصمانه بی اعتمادی میان واشنگتن و تهران را تقویت می کند. ورزش در مقاطعی حساس و با کمترین هزینه، به بهبود مقطعی مناسبات ایران و آمریکا کمک کرده است. پیشنهاد می شود برای دریافت میزبانی های مهم والیبال در سطح جهانی که چهره ای متفاوت از جمهوری اسلامی ایران با اتکاء به قدرت نرم ورزش نشان می دهد، مورد تاکید قرار گیرد و همچنین سرمایه گذاری ویژه ای در زمینه دیپلماسی ورزشی به خصوص والیبال برای بی اثر کردن تبلیغات ضد ایرانی و مقابله با ایران هراسی رسانه ها انجام شود.