تشخیص گونه های Cytospora دخیل در بیماری مرکب زوال درختان انگور در شهرستان های میاندوآب و ملکان

بیماری زوال مرکب درختان انگور یکی از معضلات مهم کشت انگور در جهان است که با کاهش عملکرد محصول در طی چند سال و افزایش مرگ و میر گیاهان و در نتیجه خسارت شدید اقتصادی به صنعت پرورش انگور مرتبط است. بیش از 35 جنس قارچی در بیماری مرکب زوال دخیل هستند و جنس Cytospora نیز به عنوان یکی از جنس های ایجاد کننده بیماری مرکب گزارش شده است. هدف این مطالعه شناسایی گونه های جنس Cytospora دخیل در بیماری مرکب زوال درختان انگور در تاکستان های شهرستان های میاندوآب (استان آذربایجان غربی) و ملکان (استان آذربایجان شرقی) بود. برای این منظور، طی سال های 1400-1399 از شاخه ها و تنه درختان بیمار با نشانه های پژمردگی و سرخشکیدگی شاخه ها، تغییر رنگ بافت های پوست و چوب، تغییر رنگ قهوه ای تا سیاه در بافت های آوندی و شانکر چوب نمونه برداری انجام گرفت. جداسازی قارچ ها بر اساس روش های رایج بیماری شناسی گیاهی انجام شد و تعداد 78 جدایه قارچی با ویژگی های معمول جنس Cytospora جداسازی و خالص سازی گردید. بر اساس تلفیق نتایج مطالعات ریخت شناختی و توالی های سه ناحیه ژنومی شامل ITS-rDNA، TUB2 و RPB2، چهار گونه شامل C. chrysosperma (15جدایه)، C. ershadii (24 جدایه)، C. salicina (28 جدایه) و C. viticola (11جدایه) شناسایی شدند. گونه C. viticola به عنوان گونه جدید برای بیوتای قارچی ایران و انگور به عنوان میزبان جدید برای گونه C. ershadii در ایران و دنیا گزارش می شود. بیماری زایی جدایه های منتخب از گونه های شناسایی شده روی شاخه های انگور رقم سفید بی دانه و بر اساس اصول کخ به اثبات رسید.