اگزوزوم ها: ابزاری نوین در تشخیص و درمان بیماری های قلبی عروقی
بیماری های قلبی عروقی عامل اصلی مرگ و میر در جهان محسوب می شوند. بر اساس آمار سازمان بهداشت جهانی، در سال 2022 این بیماری ها موجب مرگ نزدیک به 8/19 میلیون نفر در سراسر جهان شده است. یکی از اصلی ترین چالش های پیش رو در مدیریت این بیماری ها تشخیص زود هنگام و درمان به موقع این بیماری ها است. به طور کلی برخی از نشانگرهای مورد استفاده در حال حاضر اختصاصیت چندانی ندارند، لذا نیاز به نشانگرهای اختصاصی تری در این بیماری ها به شدت احساس می گردد. اگزوزوم ها، به عنوان یکی از ویزیکول های خارج سلولی تقریبا در تمامی سلول های یوکاریوتی تولید می شوند. این میکرووزیکول ها با یک غشای دولایه فسفولیپیدی پوشیده شده اند و پروتئین ها، اسیدهای نوکلئیک، لیپیدها و... را حمل می کنند.
مطالعات انجام شده در این زمینه از طریق یک مقاله مرور روایی مورد بررسی قرار گرفتند و مقالات موجود در پایگاه های بین المللی PubMed، Scopus و Web of Science را در بر می گیرد.
عوامل متعددی از جمله استرس، آسیب سلولی، داروها و سموم بر تولید و ترشح اگزوزوم ها تاثیر می گذارند. اگزوزوم ها نقش مهمی در ارتباطات بین سلولی ایفا می کنند و می توانند به عنوان نشانگرهای زیستی برای استراتژی های تشخیصی و پیش آگهی عمل کنند. همچنین اگزوزوم ها دارای پتانسیل درمانی هستند و به عنوان ناقل های زیستی برای ارائه داروها به شیوه هدفمند به قلب عمل می کنند.
استفاده از اگزوزوم ها در تشخیص و درمان بیماری های قلبی عروقی می تواند به مدیریت بهتر این بیماری ها کمک کند، اما این کاربرد با چالش هایی در زمینه بالینی مواجه است. این مقاله به بررسی پتانسیل اگزوزوم ها به عنوان ابزاری نوین در این زمینه می پردازد.