اعتبارسنجی کارآمدی قطع اصولی در استنباط باورهای دینی
روش شناسی علوم سهم به سزایی در شناخت علوم و کاربست عملی آنها ایفا می کند. از مهم ترین مباحث کلامی، بحث درباره روش استنباط گزاره های اعتقادی و شناخت کارآیی یا عدم کارآیی ادله ظن آور است. کمال الحیدری نخستین دانشمندی است که با غیرممکن دانستن تحصیل یقین منطقی، از حجیت قطع اصولی در باورهای دینی سخن گفته و بر کفایت مواجهه احتمال آلود با معرفت های اعتقادی تاکید کرده است. این مقاله با روش تحلیلی و رویکردی انتقادی به دنبال بررسی و ارزیابی کارآمدی و اعتبار کاربست قطع اصولی در مسائل اعتقادی می باشد. پرسش اساسی این است که چه نسبتی میان قطع اصولی و باورهای دینی وجود دارد و آیا اساسا می توان قطع اصولی را در مسائل اعتقادی معتبر و کارآمد دانست؟ یافته های تحقیق حاکی از آن است که قطع اصولی به دلیل کاستی ها و نواقص معرفت-شناختی در استنباط گزاره های اعتقادی معتبر و کارآمد نیست و با محدودیت های بی شماری مانند: نقص کاشفیت، شخصی بودن حجیت، عدم شمولیت و تاخیر رتبه دلیلیت مواجه است، این در حالی است که لازمه حجیت آن در باورهای دینی پیامدهای متعددی همچون: شکاکیت، نسبیت، پلورالیسم، منتفی شدن داوری و نقد و نظر، لزوم دور و نفوذ عقائد خرافی می باشد.
باورهای دینی ، یقین منطقی ، قطع اصولی ، کاربست ، اعتبارسنجی
-
Sheikh Mufid’s Epistemological Views on Sensory Perception
Nahid Najafpour, Ghorbanali Karimzadeh Garamaleki*, Naser Forouhi
Journal of Philosophical Theological Research, Spring 2025 -
تحلیل نسبت «ازدواج شهربانو» با «خلافت خلیفه دوم»
*، سید ضیاء الدین علیانسب
فصلنامه تحقیقات کلامی، تابستان 1403 -
مختصات معنایی نظام فیض از دیدگاه فلوطین و ابن عربی
*، منصور ایمانپور
نشریه حکمت معاصر، بهار و تابستان 1403 -
بررسی خلود نفس در نگرش قرآنی حکیمان با تاکید بر اندیشه های فلسفی علامه طباطبایی در تفسیرالمیزان
*
پژوهشنامه حکمت و فلسفه اسلامی، بهار و تابستان 1402