بررسی تاثیر مولفه های اقلیمی گرم و خشک در طراحی کوشک های باغ های تاریخی از صفویه تا قاجاریه (مطالعه موردی: کوشک های چهل ستون، دولت آباد و شاهزاده)

کوشک، به عنوان اصلی ترین عنصر مصنوع در باغ ایرانی، تنها فضای سکونتی برون گرا در معماری ایرانی محسوب می شود. علت اصلی برون گرایی کوشک را می توان در امکان دید و منظر از تمام جبهه های آن به باغ و همچنین قرارگیری در خرداقلیم باغ، به منزله اکوسیستمی بسته، جست وجو کرد. پژوهش حاضر با هدف تبیین عوامل اقلیمی موثر در شکل گیری کوشک های باغ های ایرانی مناطق گرم و خشک، به بررسی پارامترهای اقلیمی در طراحی کوشک های باغ های چهل ستون، دولت آباد و شاهزاده به مثابه سه نمونه ارزشمند از باغ ها و کوشک های بناشده از دوران صفویه تا قاجاریه، که ادواری مهم در باغ سازی ایرانی بوده اند، می پردازد. روش تحقیق این پژوهش از نوع کیفی با رویکرد توصیفی تحلیلی بر پایه منابع کتابخانه ای بوده است. این پژوهش ضمن معرفی مشخصه های کالبدی، عناصر و فضاهای تشکیل دهنده کوشک های باغ های ایرانی و تدوین راهبردهای طراحی اقلیمی در مناطق گرم و خشک، با شیوه تطبیقی و تحلیلی، این معیارها را از کوشک های انتخابی استخراج می کند. همچنین، با تحلیل و ارزیابی پارامترهای طراحی اقلیمی در کوشک های منتخب، راهبردهای مختلف سرمایش ایستا در کوشک های باغ های تاریخی در مناطق خشک ایران شناسایی می شوند .طراحی کوشک ها با اهداف اقلیمی گرم و خشک، ازجمله محافظت از تابش و کاهش دما، تهویه طبیعی، افزایش رطوبت و کنترل بادهای نامطلوب منطبق است.