بررسی سن یائسگی و برخی فاکتورهای مؤثر بر آن در شهرستان اهواز در سال 1380-1379

تا پایان دهه آینده حدود 40 میلیون زن در سرتاسر دنیا یائسگی را تجربه می کنند. یائسگی و برخی رویدادهای باروری می تواند نقش مهمی در زندگی یک زن ایفا نمایند. اگرچه سن یائسگی بر روی خطر ابتلا به بیماری ها تاثیر می گذارد، اما اطلاعات کمی در عوامل موثر بر سن یائسگی وجود دارد. این تحقیق جهت تعیین متوسط سن یائسگی و بررسی برخی فاکتورهای پیشگویی کننده سن یائسگی انجام شد.
در یک مطالعه مقطعی تحلیلی (از مهرماه 1379 تا اسفند ماه 1380) زنان 60-40 ساله شهر اهواز مورد بررسی قرار گرفتند. این مطالعه به روش خانه به خانه انجام شد. جمع آوری اطلاعات از طریق مصاحبه و تکمیل پرسشنامه – توسط پرسشگران آموزش دیده – صورت گرفت. کلیه اطلاعات بر اساس گزارش افراد جمع آوری گردیدند. شیوه نمونه گیری به صورت تصادفی خوشه ایبود که در نهایت حدود 20-15 هزار خانوار جهت جستجوی زنان 60-40 ساله یائسه مورد پرسش قرار گرفتند. بر اساس تقسیم بندی مرکز آمار، در سرشماری ها شهر اهواز به 5 منطقه و 30 حوزه تقسیم بندی شده است. هر حوزه به عنوان یک خوشه در نظر گرفته شد و از هر خوشه 60 نمونه جمع آوری شد. نهایتا 1612 نمونه مورد بررسی قرار گرفتند. آزمون های کای دو، تی مستقل، آنالیز واریانس و همبستگی پیرسون برای تجزیه و تحلیل اطلاعات مورد استفاده قرار گرفت.
میانه سن یائسگی 48 سال بود. میانگین سن یائسگی 47.97 سال (انحراف معیار 4.17) بود. استعمال سیگار با شروع زودتر یائسگی همراه بود. حوادث زندگی (P=0.01)، سیکل های نامنظم ماهانه در سنین باروری (P<0.001) و سابقه جراحی لگنی (P<0.001) با شروع زودتر سن یائسگی ارتباط معنادار داشتند. سابقه استفاده از قرص های خوراکی، لازم دارد شیردهی و شاخص توده بدنی بیشتر از 20 با شروع دیرتر یائسگی همراه بودند (P<0.04). ارتباط معناداری بین سن منارک، وضعیت تاهل، سابقه زایمان و نوع زایمان (طبیعی، سزارین) با سن یائسگی مشاهده نشد.
میانگین سن یائسگی در اهواز کمتر از گزارشات برخی کشورها بود. چنین مطالعه ای با تعداد نمونه های نسبتا بالا می تواند به عنوان پایه ای جهت مطالعات بعدی در این سنین قرار گیرد.