بررسی تغییرات الکتروکاردیوگرام در سگ پس از تزریق دوزهای مختلف سم عقرب ادنتوبوتوس

درمان عقرب گزیدگی به علت ایجاد عوارض گوناگون، یکی از موارد نامطمئن درمان بشمار می آید، زیرا اطلاعات کافی در مورد عملکرد سموم عقرب ها روی اندامهای مختلف و چگونگی بروز علائم بالینی متعاقب عقرب گزیدگی موجود نمی باشد. برای بررسی اثرات قلبی سم عقرب ادنتوبوتوس بر روی سگ، شانزده قلاده سگ سالم از نژاد مخلوط بومی ایران با متوسط سن 2 سال و وزن 18.5 کیلوگرم از هر دو جنس انتخاب و بطور تصادفی به چهار گروه مساوی تقسیم شدند. قبل از تزریق سم فاکتورهای حیاتی تمام سگها اندازه گیری و الکتروکاردیوگرام از آنها تهیه گردید. بعد به سگهای گروه شاهد مقدار یک میلی لیتر سرم فیزیولوژی و به سگهای گروه 1، 2 و 3 به ترتیب مقادیر 0.1، 0.05 و 0.01 میلی گرم پودر خشک سم عقرب ادنتوبوتوس به ازا هر کیلوگرم وزن بدن در یک میلی لیتر سرم فیزیولوژی حل نموده و به طریق داخل جلدی در ناحیه شکم یا سطح پشتی ران سگها تزریق شد. سپس در زمانهای 5، 15، 30، 60، 90 دقیقه و 2، 3، 6 و 24 ساعت پس از تزریق سم فاکتورهای حیاتی اندازه گیری، علایم رفتاری ثبت و نوار الکتروکاردیوگرام از تمام سگهای تحت آزمایش تهیه گردید. نتایج مطالعه نوارهای الکتروکاردیوگرام بدست آمده در سگهای گروه 1 و 2 نشان دهنده تغییراتی نظیر آریتمی سینوسی پیشرفته، بلوک سینوسی دهلیزی، توقف سینوسی، برادیکاردی شدید، تاکی کاردی شدید، بلوک دهلیزی بطنی درجه 1 و 2، انقباضهای زودرس بطنی، برادیکاردی سینوسی و فیبریلاسیون بطنی میباشد. در سگهای گروه 3 فقط آریتمی سینوسی جزئی، توقف سینوسی، تاکیکاردی سینوسی، آریتمی سینوسی پیشرفته و تاکی کاردی مشاهده شد. بنابراین، سم عقرب ادنتوبوتوس می تواند تغییرات مختلفی در شکل الکتروکاردیوگرام بدلیل اثرات متفاوت بر سیستم پاراسمپاتیک، سمپاتیک و غده آدرنال ایجاد کند.