بررسی اقتصادی برداشت گونه آنغوزه در منطقه طبس

آنغوزه (Ferula assa Feotida)، گیاهی چند ساله متعلق به خانواده چتریان (Umbelliferea) است که در دامنه وسیعی از نقاط گرمسیری ایران می روید و از سال های بسیار دور تاکنون، جزء اقلام مهم و شاخص گیاهان دارویی و صنعتی ایران محسوب می شده است. شیرابه آنغوزه، به عنوان آنتی اسپاسمودیک، برطرف کننده انگل های گوارشی روده، باد شکن و خلط آور، مصرف دارویی دارد و اهمیت عمده این گیاه به علت ارزش صادراتی آن است. به منظور برآورد اقتصادی برداشت این گیاه ازطبیعت، تحقیقی به صورت موردی بر روی هفت رویشگاه آنغوزه خیز شهرستان طبس صورت گرفت. شیوه بهره برداری در منطقه مورد مطاله شامل سه مرحله بود و هر مرحله مدت زمان مشخصی داشت. با توجه به برداشت های صحرایی انجام شده و با احتساب 10 درصد افت احتمالی، تعداد بوته مجاز به بهره برداری 3110085 بوته برآورد شد. مقادیر کمی محصول استحصالی طی یک دوره برداشت چهار ساله 96440 کیلوگرم و ارزش ریالی درآمد ناخالص، معادل 12657843320 ریال برآورد شد که چنانچه هزینه اجرایی معادل 6627342755 ریال از درآمد ناخالص کسر شود، درآمد کل با محاسبه ارزش افزوده معادل 6030500565 ریال به دست خواهد آمد. نتایج این مطالعه نشان می دهد که بهره برداری آنغوزه، فعالیت اقتصادی سود آوری بوده و هر ساله ضمن ایجاد اشتغال زایی، از ارزش صادراتی قابل توجهی نیز برخورداراست.