بررسی سطح حساسیت سوسری آلمانی (Blattella germanica) به سه حشره کش پریمیفوس متیل (Pirimphos methyl) لامبد اسی هالوترین و پروپوکسور (Propoxor) در سه بیمارستان شهر کرمان

سوسری آلمانی (Blattella germanica) یکی از مهم ترین آفات خانگی است که دارای انتشار وسیعی در سطح جهان می باشد. این حشره نقش عمده ای در انتقال مکانیکی بسیاری از عوامل بیماری زا دارد. استفاده از حشره کش های شیمیایی در کنترل این آفت به طور روز افزونی گسترش یافته است، که یکی از نتایج ناخوشایند آن، بروز پدیده مقاومت در این حشره می باشد. جهت تاخیر در بروز مقاومت و فراهم نمودن استراتژی مناسب در مواجهه با آن، تشخیص مقاومت در فراوانی اندک، لازم و ضروری است. به همین منظور وضعیت حساسیت سوسری آلمانی موجود در سه بیمارستان کرمان درمان، شفا و شهید باهنر نسبت به حشره کش های پریمیفوس متیل، پروپوکسور و لامبداسی هالوترین به ترتیب از سه گروه آلی فسفره، کاربامات و پیرتروئید مورد بررسی قرار گرفت.
نژاد حساس انسکتاریم (Insectarium) با سابقه پرورش طولانی در انسکتاریم دانشکده بهداشت دانشگاه علوم پزشکی تهران و بدون پیشینه تماس با هر نوع حشره کش به عنوان نژاد حساس (S) انتخاب شد. صید سوسری ها، شب هنگام و از قسمت های مختلف هر یک از بیمارستان های انتخابی به دو روش صید دستی و تله گذاری در تابستان 1381 انجام شد. پس از انتقال به آزمایشگاه، سوسری ها به ظروف پرورش (Bucal) که حاوی مواد غذایی و آب بودند، منتقل شدند، و در شرایط دمایی 25±2oCو رطوبت نسبی 5±60 درصد و دوره نوری 12:12 ساعت (روشنایی: تاریکی) نگه داری شدند.
آزمون حساسیت برای هریک ازحشره کش ها و نژادهای مختلف تحت بررسی، در چهار مقدار(40،80، 120 و 200 میلی گرم بر متر مربع جهت پروپوکسور، 1،5،0،9،0،6 و 3 میلی گرم بر متر مربع جهت لامبداسی هالوترین، 75، 100، 150 و 300 میلی گرم بر متر مربع جهت پریمیفوس متیل) و در سه تکرار ده تایی روی سوسری های نر بالغ به روش تماسی بر اساس روش متداول و سازمان جهانی بهداشت انجام شد. LD50 و LD90 جهت هر حشره کش و نژاد توسط آنالیز پروبیت اندازه گیری شد.
نتایج بررسی نشان داد که در مقایسه با نژاد حساس که LD50 آن جهت حشره کش های لامبداسی هالوترین، پروپوکسور وپریمیفوس متیل به ترتیب معادل 0.42، 48.47 و115.42 بود، نژاد بیمارستان شفا باLD50 به ترتیب معادل 1.0، 56.71 و 88.82 و نسبت مقاومت به ترتیب معادل 2.38، 1.17 و 0.77 برابر و نژاد بیمارستان شهید باهنر با LD50 به ترتیب معادل 0.78، 54.0 و 95.93 و نسبت مقاومت به ترتیب معادل1.86، 1.11 و 0.83 برابر نسبت به لامبداسی هالوترین متحمل و نسبت به پروپوکسور و پریمیفوس متیل احساس هستند. نژاد بیمارستان کرمان درمان با LD50 به ترتیب معادل 0.60، 54.20 و 86.38 و نسبت مقاومت به ترتیب معادل 1.42، 1.12 و 0.75 برابر نسبت به هر سه حشره کش حساس است.
مقایسه LD50 حشره کش پریمیفوس متیل روی هر سه نژاد مورد مطالعه با نژاد حساس انسکتاریم نشان داد که LD50 حشره کش مذکور در هر سه نژاد مورد بررسی از LD50 نژاد حساس انسکتاریم کم تر است. و نسبت های مقاومت به حشره کش فوق الذکر در سطح LD50 در سه نژاد بیمارستان های شفا، شهید باهنر و کرمان درمان کم تر از یک است. این حساسیت مبین یک وضعیت مقاومت متقاطع منفی نسبت به پریمیفوس متیل است.