بررسی شیوع گواتر و کمبود ید 10 سال پس از شروع ید دار کردن نمک طعام در دانش آموزان 8 تا 13 ساله شهرستان مرودشت
گواتر به علت کمبور ید در استان فارس بومی(اندمیک) بوده است، به همین علت مصرف اجباری نمک طعام یددار از سال 1373 شروع شد. هدف از این مطالعه بررسی شیوع گواتر، میزان دفع ید ادراری و رابطه آن با شیوع گواتر در دانش آموزان مرودشت دراین منطقه، 10 سال پس از شروع استفاده از نمک یددار می باشد.
این مطالعه ی مقطعی بر روی 1188 دانش آموز در سنین 8 تا 13 سال که با روش نمونه گیری خوشه ایتصادفی از جمعیت دانش آموزان مرودشت انتخاب شده بودند، انجام شد. میزان شیوع گواتر بر اساس تقسیم بندی سازمان جهانی بهداشت مشخص شد و از میان این 1188 دانش آموز، 500 نفر به طور تصادفی مشخص و میانه دفع ید ادراری دو جنس درگروه های سنی مختلف با روش هضمی اندازه گیری و درجه های مختلف گواتر بررسی شد.
گواتر در دانش آموزان بررسی شده اندمیک بود (39.6%) اما بیشتر آنها دارای درجه های پایین گواتر (درجه 1) بودند. میانه ی دفع ید ادرار در دانش آموزان پسر (حدود اطمینان95%) 17 میکروگرم دردسی لیتر (20.9-13.1) و در دختران 22.4 میکروگرم دردسی لیتر (24.1-20.7) و در کل افراد 18.8 میکروگرم در دسی لیتر (21.5-16.1) به دست آمد که اختلاف معنی داری بین میانه دفع ید ادرار در دو جنس وجود داشت (p<0.001). این اختلاف بین گروه های مختلف سنی معنی دار نبود. میانه دفع ید ادرار در کسانی که گواتر داشتند 18 میکروگرم در دسی لیتر (19.9-16.4) و درکسانی که فاقد گواتر بودند 20 میکروگرم در دسی لیتر (22.9-17.1) به دست آمد که اختلاف معنی داری وجود نداشت. در کل دانش آموزان 29.5% دارای دفع ید ادرار طبیعی، 47.5 درصد بالاتر از طبیعی و 23% دارای مقادیر کمتر از حد طبیعی بودند که ازاین تعداد، 12.2% دفع ید ادرار کمتر از 5 میکروگرم در دسی لیتر داشتند.
به نظر می رسد با وجود کافی بودن ید در منطقه مورد مطالعه، گواتر در این منطقه اندمیک می باشد و رابطه ای بین میزان شیوع گواتر و میزان دریافت ید وجود ندارد که این مساله توجه به سایر علل ایجاد کننده گواتر را مطرح می کند.