بررسی فراوانی انواع بیماری های گوارش و کبد در چند مرکز ارجاعی تهران از سال 84-1380

بیماری های دستگاه گوارش و کبد از شایعترین علل موربیدیته و از عمده مرگ در ایران می باشند و سهم عمده ای از بودجه بهداشت و درمان را به خود اختصاص می دهد.
میزان بروز بسیاری از بیماری های دستگاه گوارش و کبد رو به افزایش است. اولین قدم در جهت کاهش بیماری ها و ارتقای سطح بهداشت جامعه دانستن تعداد آنها و اثرش روی سلامت فرد و میزان از کارافتادگی و نیاز بیمار به استراحت و مرخصی و اثرات مستقیم و غیر مستقیم روی اقتصاد جامعه است. بر آن شدیم تا شایعترین علل بستری بیماری های دستگاه گوارش و کبد و شایعترین علل مراجعات سرپایی به مراکز ارجاعی در تهران و علت عمده مرگ ناشی از بیماری های دستگاه گوارش را جمع آوری کنیم تا در جهت برنامه ریزی تحقیقات آینده و تامین نیاز واقعی این مرکز ارجاعی به امکانات، تجهیزات و برنامه ریزی آموزشی نیروهای متخصص قدم برداریم.
علل عمده مرگ از آمار ارایه شده توسط وزارت بهداشت، درمان که در سال1382 اعلام شد استخراج گردید. تعداد کل 747،189 مورد مرگ در 23 استان کشور(از کل28استان) گزارش گردید. علل مرگ از ابتدا بر اساس سیستم کد بندی دهمین بازنگری طبقه بندی بین المللی بیماری ها (ICD-10*) گزارش شده بود.
علل عمده بستری بیماران از بانک اطلاعاتی بخش گوارش بیمارستان شریعتی که یکی از بزرگترین بیمارستانهای ارجاعی است از سال 1380 جمع آوری شده بود استخراج گردید.
علل عمده مراجعات سرپایی از بانک اطلاعاتی کلینیک تخصصی و ارجاعی گوارش که بیماران آن توسط چند فوق تخصص گوارش و کبد ویزیت می شدند، استخراج گردید. تشخیص نهایی تمام بیماران بستری و سرپایی مجددا مرور به سیستم کدبندی دهمین بازنگری طبقه بندی بین المللی بیماری ها تبدیل شد و مورد ارزیابی قرار گرفت.
پنج علت عمده مرگ ناشی از بیماری های دستگاه گوارش در کشور سرطان معده و سرطان هپاتوبیلیاری و سیروز کبد، سرطان مری و سرطان کولورکتال بوده است. پنج علت عمده بستری در بیمارستان سیروز کبد و عوارض ناشی از آن و هپاتیت ها، بیماری زخم پپتیک، کله سیستیت، کلانژیت و سرطان کولورکتال بوده است. شایع ترین علت مراجعه سرپایی به کلینیک به ترتیب شامل ریفلاکس معده به مری، زخم دوازدهه، سندرم روده تحریک پذیر، سوء هاضمه و هپاتیت مزمن Bبوده است. شایعترین علایم بیماران مراجعه کننده سرپایی به کلینیک به ترتیب سوزش سردل و درد شکم، اسهال، یبوست، تهوع و استفراغ و مشکلات آنورکتال بوده است.
بدخیمی های گوارش و کبد همراه با بیماری های مزمن کبد علت عمده مرگ و میر و از علل بستری ها می باشند.
ریفلاکس، زخم دوازدهه، سندرم روده تحریک پذیر، سوء هاضمه و هپاتیت مزمن B هم شایعترین تشخیص های مراجعه کنندگان سرپایی به کلینیک تخصصی بوده است.