مقایسه شاخص درمانی داروهای ضدقارچی فرمالین، سبز مالاشیت و پرمنگنات پتاسیم در تاس ماهی ایرانی

این تحقیق با هدف مقایسه سه داروی ضدقارچی فرمالین، سبزمالاشیت و پرمنگنات پتاسیم از نظر شاخص درمانی و حاشیه سلامتی در تخم های لقاح یافته مولد تاس ماهی ایرانی Acipenser persicus انجام شد. داروها با غلظت های: فرمالین - 4 / 0، 8 / 0، 6 / 1، 2 / 3، 4 / 6، 8 / 12؛ سبزمالاشیت – 2 / 0، 4 / 0، 8 / 0، 6 / 1، 2 / 3، 4 / 6 و پرمنگنات پتاسیم – 20، 40، 80، 160، 320، 640 قسمت در میلیون حدود 30 ساعت پس از لقاح برای حمام دادن 30 دقیقه ای تخم ها در 3 تکرار مورد استفاده قرارگرفتند. نگهداری تخم ها در انکوباتور یوشچنکو که اختصاصا‎ برای این تحقیق اصلاح و کادربندی شده بود، انجام شد. به این ترتیب پنجاه و هفت کادر مجزا در دو دستگاه چهار جعبه ای یوشچنکو، فضای آزمایش تخم‎ها را تشکیل دادند. در هر کادر با استفاده از توزین و شمارش دقیق، صد تخم ریخته شد. داده های مربوط به اختلاف میانگین تعداد تخم های قارچ زده در تیمار ها و گروه شاهد به عنوان اثر درمانی و اختلاف میانگین تعداد تخم های مرده در تیمار ها و گروه شاهد به عنوان اثر کشندگی، پس از 96 ساعت با استفاده از روش محاسبه Probit value مورد بررسی قرار گرفت، میانه غلظت کشنده در 96 ساعت (LC5096h)، میانه غلظت موثر (EC5096h) تعیین شد. در تعیین شاخص درمانی (Therapeutic index) نسبت LC5096h به EC5096h محاسبه و بزرگی این شاخص مبنای قضاوت در مورد سلامتی داروهای مورد مطالعه قرار گرفت. شاخص درمانی، نشان دهنده میزان سلامتی داروهاست. بزرگی شاخص درمانی مبین خطرات و عوارض سمی کمتر دارو می باشد. LC5096h، EC5096h و شاخص درمانی برای فرمالین به ترتیب: 9 / 1، 92 / 1و 99 / 0؛ برای سبزمالاشیت: 45 / 2، 09 / 1، 25 / 2 و برای پرمنگنات پتاسیم: 09 / 144، 84 / 26 و 37 / 5 بدست آمد.
بر اساس نتایج این تحقیق پرمنگنات پتاسیم با شاخص درمانی بالاتر، داروی سالم تری نسبت به فرمالین و سبزمالاشیت جهت مبارزه با آلودگی قارچی ساپرولگنیا در تاس ماهی ایرانی محسوب می گردد. فرمالین نسبت به دو داروی دیگر سمیت بیشتر و سلامتی کمتری دارد.