نقش حلقه روشنفکری فرح پهلوی در تحولات سیاسی اجتماعی معاصر

وقایع و حوادث مهمی چون حرکت دانشجویی ماه مه سال 1968 در فرانسه، زوال کمونیزم، فروپاشی نظام آپارتاید در آفریقای جنوبی و خیزش های اسلامی در گوشه و کنار دنیا موجب شد که شک و تردیدهای جدی در توان نظریه پردازی های مسلط علوم انسانی اعم از سنت مارکسیستی و مدل نوسازی لیبرال بوجود آید. اندیشمندان و متفکران عصر پسامدرن ضمن اینکه عمیقا وامدار روشنگری های تحلیلی هر دو سنت مسلط بوده اند، تلاش نموده اند نوعی ساز و کار تحلیلی جدیدی را آغاز نمایند که ریشه های منازعات سیاسی و اجتماعی را نه در تعیین کنندگی های اقتصادی بلکه در عرصه سیاست و فرهنگ جستجو کنند. در این الگوی جایگزین، آنها اهتمامی ویژه نسبت به تدوین و تشکیل نظامهای هویت نشان داده اند به گونه ای که نقش کلیدی روشنفکران و ارباب معرفت در پیدایش و رواج نظام های هویت مورد تاکید قرار گرفته است.
مقاله حاضر در دو بخش تدوین شده است: بخش اول ناظر بر تبیین اجمالی از ساز و کار درونی گفتمان به عنوان یک روش و شیوه تحلیل است. بخش دوم ضمن سود بردن از اصول تجزیه و تحلیل گفتمان تلاش دارد نقش روشنفکران را در عرصه تولید و تدوین نظامهای گفتمانی مورد توجه قرار دهد.