اثر کم کاری موقتی تیروئید پیش از آغاز بلوغ جنسی بر غلظت تستوسترون سرم خون و ویژگی های منی خروس های بومی استان فارس

هدف از این آزمایش، بررسی تاثیر کم کاری موقتی تیروئید پیش از آغاز بلوغ جنسی، بر غلظت تستوسترون سرم خون و ویژگی های منی خروس های بومی استان فارس بود. چهل خروس بومی در سن 6 هفتگی به دو گروه مساوی، تقسیم و با جیره ای متعارف تغذیه شدند. به جیره ی یک گروه، پروپیل تیویوراسیل (PTU) به میزان یک گرم در کیلوگرم خوراک مصرفی (1/0% در خوراک) افزوده شد، و جوجه های گروه دوم، جیره ی بدون PTU دریافت کردند. تغذیه ی PTU تا سن 13 هفتگی ادامه یافت و پس از آن، هر دو گروه با یک جیره تغذیه شدند. آب و خوراک به صورت آزاد در اختیار همه پرندگان قرار داده شد و شرایط نوری، 14 ساعت روشنایی و 10 ساعت تاریکی بود. خون گیری از سیاهرگ بال از سن هفت هفتگی آغاز و هر هفته، تکرار شد (هفت بار). در زمان خون گیری وزن هر خروس نیز تعیین شد. از آغاز سن 19 هفتگی تا پایان 20 هفتگی، خروس ها برای اسپرم گیری به روش مالش شکمی عادت داده شدند و نمونه گیری منی، از سن 21 هفتگی آغاز و هر هفته، یک بار و برای هفت نوبت تکرار شد. وزن بدن، غلظت اسپرم، تعداد کل اسپرم زنده در هر انزال، و غلظت تستوسترون و تیروکسین تحت تاثیر بر هم کنش تیمار و سن خروس قرار گرفت (P<0.01) و حجم منی، تنها تحت تاثیر سن قرار داشت. وزن خروس های گروه هیپوتیروئید بین هفته های 11 تا 19 کمتر از گروه شاهد بود. در هفته های 11 و 13، غلظت تستوسترون بیشتر اما غلظت تیروکسین کمتر از شاهد بود. غلظت اسپرم خروس های هیپوتیروئید، بین هفته های 20 تا 24 بیشتر از شاهد بود. همبستگی مثبت و معنی داری (P<0.01) بین غلظت تستوسترون سرم خون و وزن بدن درگروه های شاهد (r = 0.54) و هیپوتیروئید (r = 0.36) دیده شد. همبستگی بین غلظت تیروکسین و وزن بدن، تنها در گروه هیپوتیروئید مثبت و معنی دار (r = 0.23; P<0.01) بود. یافته های این بررسی، نقش تیروئید در بلوغ خروس و تاثیر آن بر اسپرم سازی را تایید کرد و نشان داد که اگرPTU در زمان مناسبی تجویز شود، می تواند موجب افزایش تولید اسپرم شود. از سویی، پرورش پرندگانی که با داشتن وزن کمتر در پی ایجاد هیپوتیروئیدی، خوراک کمتری تا رسیدن به سن بلوغ مصرف می کنند، می تواند اقتصادی باشد.