مقایسه ی اثر استرس فیزیکی و روانی بر پاسخ دهی آئورت ایزوله به کلرور پتاسیم و فنیل آفرین در موش صحرایی

چکیده استرس به خصوص نوع مزمن آن آثار مخرب زیادی بر سلامت دارد. نقش استرس در ایجاد اختلال های قلبی- عروقی مانند فشار خون بالا، سکته قلبی، آترواسکلروز، ایسکمی میوکارد و آریتمی های قلبی روشن شده است. هدف این مطالعه بررسی اثر استرس های فیزیکی و روانی مزمن و مقایسه آنها بر پاسخ دهی آئورت ایزوله جدا شده در رت می باشد.
آزمایش های بر روی موش های صحرایی نر از نوع آلبینو ویستار با محدوده وزنی 250-200 گرم انجام شد. حیوانات در 3 گروه استرس فیزیکی، استرس روانی و شاهد که هر گروه شامل 12 سر موش بود، آزمایش شدند. استرس فیزیکی و روانی به مدت سه هفته توسط Communication Box اعمال شد. پس از پایان استرس حیوانات بیهوش، حفره شکمی باز، آئورت سینه ای حیوان جدا و اندوتلیوم آن پاک شد. فعالیت انقباضی آئورت جدا شده پس از اتصال به ترانسدیوسر ایزومتریک و اعمال غلظت های 60-5 میلی مولار کلرید پتاسیم و غلظت های 10-6 تا 10-10 مولار فنیل افرین اندازه گیری و مقایسه شد. کورتیکوسترون سرم در همه گروه ها روی نمونه های تهیه شده قبل و بعد از مداخله با روش رادیوایمونواسی سنجیده شد.
در گروه استرس فیزیکی میزان کورتیکوسترون سرم قبل از اعمال استرس (40±402) نانوگرم در میلی لیتر بود که پس از استرس به (94±721) رسید (p<0.05). این مقدار در گروه استرس روانی (114±400) نانوگرم در میلی لیتر بود که در انتهای استرس به (84±946) نانوگرم در میلی لیتر رسید که افزایش معنی داری داشت (p<0.05). در هر دو گروه استرس فیریکی و روانی پاسخ دهی آئورت به کلرید پتاسیم و فنیل افرین به طور معنی داری (p<0.05) کمتر از گروه شاهد بود.
استرس فیزیکی و روانی مزمن سبب افزایش میزان کورتیکوسترون سرم و کاهش پاسخ دهی آئورت ایزوله موش صحرایی به کلرید پتاسیم و فنیل افرین می شود. نتایج این مطالعه مشخص می کند که اثر سوء استرس روانی بر سیستم عروقی کمتر از اثر استرس فیزیکی نیست.