بررسی رابطه معیار توده بدنی و دانسته معدنی استخوان در زنان 45 تا 55 ساله مراجعه کننده به درمانگاه روماتولوژی بیمارستان امام خمینی (ره)

توده چربی بدن و معیار توده بدنی B‏MI از مولفه‌های مهم مرتبط با دانسیته معدنی استخوان (Bone Mineral Density) محسوب می‌گردد. اگرچه مکانیسم این ارتباط کاملا مشخص نیست، اما به نظر می‌رسد که آروماتیزاسیون آندروژنها به استرادیول در بافت چربی مهمترین مکانیسم توجیه کننده آن باشد.

هدف این مطالعه بررسی رابطه بین BMI وBMD در 63 زن (45 تا 55 سال) مراجعه کننده به درمانگاه روماتولوژی بیمارستان امام خمینی(ره) تهران طی سال‌های 1378 تا 1382 بوده است. از این تعداد، 36 نفر (1/57%) پست منوپوزال و 27 نفر (9/42%) پره منوپوزال بودند. در این افراد BMD با روش DEXA در ناحیه مهره‌های کمری (L1-L4) و هیپ (گردن فمور، تروکانتر و اینتر تروکانتر) و مثلث Ward اندازه‌گیری شد، علاوه بر این پارامترهای بدنی نیز در آنها محاسبه گردید.

با معیار WHO و براساس مقادیر T-score مشخص گردید که 8/28% نمونه‌های مورد مطالعه مبتلا به استیوپوروز بودند. همانطوری‌که انتظار می‌رفت، یک همبستگی نسبی در جهت مثبت بین BMI و مقادیرBMD یافت شد (026/0 P= ، 315/0r=) در ناحیه L1-L4و (036/0 P = , 297/0r =) در گردن فمور. با این‌حال، این رابطه در زنان پره منوپوزال معنی‌دار نبود. با استفاده از آنالیز رگرسیون چندگانه، از میان متغیرهای BMI ، سن و طول دوره پست منوپوزال، تنها BMI به عنوان یک پردیکتور معنی‌دار با BMD باقی می‌ماند. ارتباط بین BMI و BMD با کنترل کردن (Adjustment) سن و طول دوره پست منوپوزال قوی‌تر می‌شد (034/0 P = ، 402/0R = برای L1-L4 و 049/0 P = ، 376/0R = برای گردن فمور).

نتایج این مطالعه مشابه یافته‌های سایرمطالعات و حکایت از ارتباط معنی‌دار بین BMI وBMD درزنان پری‌منوپوزال دارد. براساس این نتایج، به‌نظر می‌رسد حفظ توده بدنی‌مناسب(جلوگیری ازلاغری) جهت پیشگیری‌از‌استیوپوروز‌حایزاهمیت است.