بررسی نقش pH نوشابه های ایرانی و خارجی بر میزان اروژن دندانها به روش آنالیز یون کلسیم

هنوز مشخص نشده که توان اروزیو نوشابه ها صرفا با افزایش مختصر pH و بدون افزودن کلسیم یا نمکهای فسفات افزایش می یابد یا خیر. هدف از مطالعه حاضر بررسی اثر میزان pH نوشابه های موجود در بازار ایران بر روی توان اروزیو آنها در روی مینای دندانهای دایمی می باشد.
در این مطالعه تجربی - آزمایشی در گروه مورد دو نوشابه ایرانی زمزم کولا و زمزم پرتقالی و دو نمونه خارجی پپسی و میراندا مورد بررسی قرار گرفتند. در گروه شاهد نیز چهار محلول با pH های مشابه با چهار نوشابه مورد بررسی با افزودن اسید فسفریک یا اسید سیتریک به آب مقطر مشابه سازی شدند. تعداد نمونه نوشابه ها ده عدد از هر نوع نوشابه بود. نمونه های دندانی دویست و چهل عدد دندان پره مولر که به منظور ارتودنسی خارج شده بودند به سه گروه A و B و C که مدت زمان غوطه وری هر یک از گروه ها به ترتیب زیر بود تقسیم شدند: گروه A: 15 دقیقه گروه B: 45 دقیقه و گروه C: 12 ساعت. هر یک از سه گروه به هشت زیر گروه (هر زیر گروه حاوی ده دندان) تقسیم شدند که هر زیر گروه در معرض یکی از چهار نوشابه داخلی یا خارجی و یا چهار محلول شاهد قرار گرفتند. سطح مواجهه دندان به نوشابه ها در مورد همه دندانها یک نیم دایره به قطر پنج میلی متر روی سطح باکال آنها بود و میزان محلول شاهد یا نوشابه بیست میلی متر در مورد همه نمونه ها بود. آزمونهای آماری شامل One way and two way ANOVA و Post Hoc مورد استفاده Tukey HSD و نرم افزار آماری SPSS روایت 11.5 بود.
طبق آنالیز واریانس دو طرفه همراه با تقابل اختلاف بین نوشابه ها و محلولهای شاهد معنی دار بود (P<0.001). اما الگوی تغییرات میزان اروژن در نوشابه ها معادل و مشابه این الگو در محلولهای شاهد می باشد یعنی خطوط این نمودارها با یکدیگر موازی هستند و هیچ نقطه تداخلی با یکدیگر ندارند (0.3915=(P. اما میزان این تغییرات (اروژن) در مورد نوشابه ها در هر سه زمان مورد بررسی با اختلاف معنی داری بیشتر از محلولهای شاهد می باشد(P<0.001)، که این اختلاف در طولانی مدت و با گذشت زمان (در 12 ساعت) بیشتر می شود.
میزان اروژن در بین چهار محلول شاهد بستگی به pH آنها نداشت. میزان اروژن نوشابه ها با الگوی مشابهی در محلولهای شاهد تکرار شده ولی میزان اروژن ناشی از نوشابه ها بسیار بیشتر از محلولهای شاهد با pH مشابه بود.