شناسایی هیبریدهای بین گونه ای چغندرقند و گونه های خویشاوند وحشی گروه Procombentes با استفاده از نشانگرهای RAPD

آفات و بیماری های چغندرقند از عوامل مهم کاهش عملکرد و عیار قند محصول این گیاه هستند. گونه های وحشی چغندر بویژه گروه Procombentes بعلت دارا بودن ژن های مقاومت به آفات و بیماری های مهم مورد توجه به نژادگران قرار گرفته است و دو رگ گیری چغندرقند (Beta vulgaris L.) با گونه های این گروه یکی از مهم ترین روش های انتقال ژن و تهیه ارقام مقاوم می باشد. در این تحقیق جهت تهیه هیبریدهای بین گونه ای، تلاقی چغندرقند زراعی تتراپلوئید (توده 37RT) بعنوان والد مادری و دو گونه وحشی موجود در این گروه با نام های B. procumbens و B. webbiana بعنوان والد پدری انجام شد و گیاهان هیبرید به روش نجات جنین تهیه گردیدند. از نشانگرهای RAPD برای شناسایی والدین و هیبریدها استفاده شد. بدین منظور DNA ژنومی والدین و هیبریدها استخراج شده و با استفاده از آغازگرهای تصادفی OPX15 و OPX2 که اختصاصی گونه های وحشی این گروه می باشند، تکثیر شدند. در فراورده های PCR، حاصل از تکثیر با آغازگر OPX15، کلیه هیبریدها همگی دارای سه نوار مشترک با والدین بودند (دو نوار از گونه های وحشی و یک نوار از گونه زراعی). نوارهای با وزن مولکولی 0.7kb و 2.6kb بین والدین وحشی و هیبریدها و نوار 1.1kb بین والد زراعی و هیبریدها مشترک بود. در رابطه با آغازگر OPX2 نیز یک نوار با وزن مولکولی 0.6kb در والد زراعی و هیبریدها و یک نوار دیگر با وزن مولکولی 0.99kb در والد وحشی و هیبریدها بطور مشترک مشاهده گردید. همچنین یک نوار 1.9kb در والدین زراعی و وحشی و گیاهان هیبرید دیده شد. مطالعات مولکولی فوق الذکر موید آن است که گیاهان حاصل از تلاقی چغندرقند با خویشاوندان وحشی گروه Procumbentes از طریق نشانگرهای RAPD قابل شناسایی بوده و از آنجایی که این نشانگرها با ژن های مقاومت به نماتد چغندرقند همبستگی دارند، می توانند نقش موثری را در ردیابی ژن های مقاوم به بیماری ها در گونه های زراعی در برنامه های در نژادی چغندرقند داشته باشند.