بررسی حذف کروم از پساب صنایع چرمسازی با استفاده از جوهر میوه بلوط

تحقیق حاضر به منظور بررسی نقش عصاره تانن دار (جوهر میوه بلوط) در حذف کروم از پساب چرم سازی به کمک دو کنترل کننده pH (آهک و سود) صورت گرفته است. به این منظور گونه ای از درختان بلوط به نام Quercus branti که میوه آن بیشترین درصد تانن را در بین گونه های موجود در کشور داراست انتخاب و از جنگل های استان کهگیلویه و بویراحمد جمع آوری گردید. پس از خشک کردن، پودر کردن و عصاره گیری نمونه ها، میانگین درصد تانن عصاره استخراج شده 10.5 درصد اندازه گیری شد. سپس به منظور بررسی تاثیر عصاره تانن دار میوه بلوط بر کاهش غلظت یون کروم از محلول استاندارد کروم دار (25 میلی گرم در لیتر کروم (+3) و 25 میلی گرم در لیتر کروم (+6) معادل 50 میلی گرم در لیتر کروم کل با (pH=3.5 و پساب چرم سازی حاوی کروم (پساب غلیظ حاوی 3200 میلی گرم در لیتر کروم با pH=3.98 پساب رقیق شده حاوی 160 میلی گرم در لیتر کروم با (pH=4.38 در حضور و بدون حضور عوامل افزاینده pH آزمایش هایی در مقیاس آزمایشگاهی و در دمای اتاق (20 تا 25 درجه سلسیوس) صورت گرفت که خلاصه نتایج آن به قرار زیر است: افزودن عصاره تانن دار میوه بلوط به میزان 70 میلی گرم در لیتر به محلول استاندارد حاوی کروم، موجب کاهش کروم به میزان 20 درصد گردید که این میزان با اضافه نمودن 70 میلی گرم در لیتر آهک و افزایش غلظت عصاره تانن دار به 100 میلی گرم در لیتر موجب افزایش بازده حذف کروم به میزان 58 درصد در pH=4.11 شد. از سوی دیگر افزودن عصاره تانن دار میوه بلوط به محلول استاندارد حاوی کروم که غلظت کروم باقیمانده آن توسط آهک و سود به 18.52 میلی گرم در لیتر کاهش یافته بود، موجب کاهش pH از 6.99 به 6.76 و کاهش بازده حذف کروم از 63 درصد به 55 درصد گردید. این در حالی است که افزودن عصاره تانن دار میوه بلوط در غلظت های 10 تا 100 میلی گرم در لیتر در محدوده غلظتی 50 تا 1000 میلی گرم در لیتر به پساب چرم سازی که غلظت کروم باقیمانده آن توسط آهک و سود در pH=9.25 از 160 به 7 میلی گرم در لیتر رسیده بود موجب کاهش pH به 7.93 و کاهش بازده حذف کروم از 95.62 درصد به 80 درصد شد. بنابراین در محدوده قلیایی که pH نقش تعیین کننده در حذف و جداسازی کروم دارد، افزودن عصاره تانن دار میوه بلوط موجب کاهش pH محیط و جدا شدن کروم رسوب یافته از فاز رسوب به فاز محلول می شود.