ارزیابی اثرات محیط زیستی (EIA) خط انتقال گاز همدان به بیجار با تاکید بر استفاده از GIS، RS

خط سراسری انتقال گاز همدان تا بیجار، وظیفه انتقال گاز شیرین را به مناطق شمال و شمال غرب کشور به عهده دارد. مطابق مقررات سازمان حفاظت محیط زیست، احداث و بهره برداری از خطوط انتقال گاز نیاز به انجام مطالعات EIA دارد. با توجه به خطی بودن این پروژه، لازم است که برای انجام EIA آن، متدولوژی خاص اینگونه از پروژه ها تدوین شود. به همین منظور ابتدا سعی شد با انجام مطالعات کتابخانه ای و میدانی، شناختی واقعی از محیط زیست محل انجام پروژه کسب شود. همزمان با مرور منابع فنی پروژه، اقدام به شناسایی کلیه فعالیت های دو فاز احداث و بهره برداری گردید. در نهایت دو روش چک لیست تشریحی و ماتریس لئوپولد به منظور انجام EIA انتخاب شود. با توجه به متدولوژی تدوین شده ضرورت داشت که در کلیه مراحل شناخت و انجام این پروژه، از ابزارهای RS و GIS در مطالعه وضع موجود محیط زیست، مسیریابی محیط زیستی گزینه ها و تهیه نقشه دقیق کاربری اراضی مسیر انتقال گاز استفاده شود. نتایج مطالعه نشان می دهند که علیرغم بروز خسارات وارده بر محیط زیست، ناشی از عملیات خاکبرداری، خاکریزی و انفجار که در بعضی نقاط انجام خواهد شد، انجام این پروژه بالاخص در فاز بهره برداری به دلیل داشتن مزایای اجتماعی و اقتصادی، دارای منافع بالای محلی، منطقه ای و ملی خواهد بود. به عبارت دیگر ساخت و بهره برداری از این پروژه همخوانی کاملی با اهداف توسعه پایدار در سه سطح یاد شده دارد. همچنین این مطالعه پیشنهاد می کند که، به کارگیری ابزارهای RS و GIS در فرایند انجام اینگونه از پروژها (خطی)، نه تنها اجتناب ناپذیر می باشد، بلکه اطلاعات کمی بسیار دقیقی را در اختیار ارزیابان محیط زیست، جهت نیل به نتایج کاربردی قرار خواهد داد. روش به کارگیری این ابزار تا حدود زیادی در این مقاله بحث شده است.