حیله های ربا

حذف ربا از نظام بانکی و بازارهای مالی کشورهای اسلامی، بدون شناخت روش حیله های ربا و تفکیک حیله های جایز از حرام ممکن نیست؛ از این رو مقاله حاضر به تبیین حیله و ارائه ملاک حیله های حرام و تطبیق آن بر ربا و حیله های آن پرداخته است.
در مقاله، حیله چنین تعریف شده:حیله عملی است که به منظور تغییر حکم یک مصداق از راه تغییر عنوانی که بر آن منطبق است انجام می شود.
ملاک های حرمت حیله عبارتند از:1. هدف از این عمل فرار از حلال به حرام نباشد؛2. عملی که به منظور تغییر حکم انجام می دهد، فی نفسه حرام باشد؛3. دلیل حکم عنوان اول، بر حرمت عنوان حیله دلالت کند؛4. تعدی از دلیل حکم عنوان اول به عنوان حیله، به کمک نص دیگر ممکن باشد؛5. تعدی از دلیل حکم عنوان اول به عنوان حیله، به کمک عقل ممکن باشد.
در مقاله، ملاک های پنجگانه پیش گفته بر حیله های ربا تطبیق، و افزون بر توجیه نصوص، برخی مصادیق حیله های حرام ربا در بانکداری بدون ربای ایران بیان شده است.