گزارش دو مورد درمان موفقیت آمیز مسمومیت با قرص برنج

مسمومیت با قرص برنج (فسفید آلومینیوم) از جمله مسمومیت های شایع به خصوص در استان های شمالی کشور می باشد. مسمومیت با این قرص با مرگ و میر بسیار بالایی همراه بوده و از مهم ترین عوامل اصلی مرگ محسوب می گردد. در این مقاله درمان موفقیت آمیز مسمومیت با قرص برنج در دو بیمار گزارش می نماییم.
گزارش مورد: اولین مورد خانم 18 ساله با استفراغ، درد شکم و فشار خون بسیار پایین بود که به اورژانس بیمارستان مراجعه نمود. آزمایشات اولیه نشان دهنده اسیدوز متابولیک و هیپرگلیسمی بود که به عنوان کتواسیدوز دیابتی تحت درمان قرار گرفت. ساعتی بعد یکی از دوستان بیمار مصرف قرص برنج توسط بیمار را عنوان نمود. بیمار تحت درمان با انفوزیون مداوم بیکربنات و دوپامین قرار گرفت و کلسیم و منیزیوم به صورت وریدی به او داده شد. بعد از انتقال با انفوزیون مداوم بیکربنات و دوپامین قرار گرفت و کلسیم و منیزیوم به صورت وریدی به او داده شد. بعد از انتقال به ICU بیمار دچار نارسایی پیشرونده تنفسی گردید و به ونتیلاتور متصل گردید. روزهای بعد بیمار دچار نارسایی چندین ارگان گردید اما سرانجام پس از 22 روز با حال عمومی خوب از بیمارستان مرخص گردید. مورد دوم آقای 23 ساله ای بود که بعد از بلع دو قرص برنج به اورژانس بیمارستان آورده شد. در ابتدا علاوه بر تهوع، استفراغ و پایین بودن فشار، آلکالوز متابولیک نیز وجود داشت. دقایقی بعد فشارخون شدیدا افت نمود و اسیدوز متابولیک ایجاد گردید. گاواژ روغن زیتون و اقدامات درمانی برای حفظ فشارخون و رفع اسیدوز و نیز تزریق کلسیم و منیزیوم در این بیمار انجام شد. ساعاتی بعد بیمار دچار آریتمی قلبی و هیپوکسمی گردید که با مراقبت مناسب بهبودی یافت و سرانجام پس از 10 روز با بهبودی از بیمارستان مرخص شد.
مسمومیت با فسفید آلومینیوم بسیار شایع و مرگبار است. قربانیان در نتیجه عوارض وسیع این سم دچار نارسایی ارگان های متعدد گردیده و فوت می کنند. نجات دو بیمار معرفی شده نشان می دهد که حتی در موارد مسمومیت شدید با مراقبت دقیق و مداوم، انتقال سریع بیمار به بخش مراقبت های ویژه، اصلاح وضعیت همودینامیک، اختلالات اسید و باز و اختلالات الکترولیتی می توان تا حدی از مرگ و میر این سم مهلک کاست.