بررسی فراوانی هیپوپاراتیروئید در بیماران تالاسمی ماژور بالای 10 ساله مراجعه کننده به بیمارستان شفا اهواز در سال 1382

تالاسمی یک کمخونی همولتیک ناشی از هموگموبینوپاتی ها می باشد که در استان خوزستان شایع است و عوارض غدد درون ریز آن از جمله هیپوپاراتیروئید، بدلیل رسوب آهن در بافت پاراتیروئید در دهه دوم عمر شایع می باشد، که با تشخیص و درمان زودرس هیپوکلسمی و هیپوپاراتیروئید این بیماران می توان از عوارضی نظیر تشنج، پارستزی جلوگیری کرد. هدف تحقیق حاضر بررسی فراوانی هیپوپاراتیروئید در این گروه از بیماران می باشد.
در این مطالعه توصیفی مقطعی از مجموع 96 بیمار مراجعه کننده، اطلاعات از طریق پرسشنامه تهیه و معاینه بالینی آینده نگر و مصاحبه از نظر وجود نشانه های تروسو، شوستوک و اسپاسم کارپوپدال انجام، و سطح سرمی کلسیم، فسفر آلکالن فسفاتاز، هورمون پاراتیروئید، توتال پروتئین، آلبومین و فریتین اندازه گیری شد.
از مجموع 96 نفر بیمار (27.1 درصد) 26 نفر هیپوپاراتیروئید بودند. سن بیماران بین 11-39 سال و میانگین سنی آنها 19.3 سال بود. تمام بیماران مبتلا به هیپوپاراتیروئید، کلسیم پایین، فسفر بالای حد طبیعی، پاراتیروئید هورمون پایین و الکالن فسفاتاز طبیعی یا پایین داشتند. از 26 بیمار دارای هیپوپاراتیروئید 46 درصد دارای گز گز، مورمور، 38.4 درصد دارای علامت شوستوک، 30.7 درصد دارای علامت تروسو و 11.5 درصد دارای علامت اسپاسم کارپوپدال بودند. فقط 11.5 درصد هر چهار علامت را داشتند و در 69.2 درصد یک علامت و در 30.8 درصد هیچکدام از علامت بالینی را نداشتند. بیماران هیپوپاراتیروئید در 58 درصد موارد سطح سرمی فریتین بالای 4000 نانو گرم / میلی لیتر بودند. میانگین سطح سرمی فریتین بیماران هیپوپاراتیروئید 5020 نانو گرم / میلی لیتر بود که در مقایسه با افراد غیر هیپوپاراتیروئید 2770 نانو گرم / میلی لیتر اختلاف معنی داری را نشان می دهد 7 (p<0.01) بیمار از 10 بیمار، با تزریق نامنظم دسفرال، دچار هیپوپاراتیروئید بودند که ارتباط معنی داری بین سطح سرمی بالای فریتین با فراوانی هیپوپاراتیروئید نشان می دهد (p<0.01). هیپوپاراتیروئید در جنس مذکر شایعتر و بروز زودتری نسبت به جنس مونث نشان داد، ولی از لحاظ آماری معنی دار نمی باشد. 15 (p<0.05) سال بعد از تشخیص تالاسمی ماژور، فراوانی هیپوپاراتیروئید افزایش چشمگیر پیدا می کند 18 (p<0.05) مورد (69.2 درصد) بیماران هیپوپاراتیروئید هر دو والد بیسواد بودند، و فقط دو مورد هر دو والد با سواد بودند. ولی از لحاظ آماری معنی دار نمی باشد.
توصیه می شود بدون توجه به علایم بالینی، سطح پاراتیروئید هورمون در تمام بیماران تالاسمی بالای پانزده سال به صورت هر 6 ماه یا سالیانه اندازه گیری شود. و در صورت پذیرش بیماران برای جلوگیری از تجمع بیش از حد آهن دسفرال بصورت منظم دریافت شود یا از داروهای خوراکی آهن زدا استفاده گردد.