اثر سولفورموستارد بر سلول جامی ایلئوم موش بزرگ صحرایی

گاز خردل، سیتوتوکسیک وژنوتوکسیک است. این ماده باعث ضایعات نکروزی سلول های پوششی دستگاه تنفس و گوارش می گردد. اسهال شدید و کاهش تعداد سلول ها و وزن بدن را به همراه دارد. نظر به اهمیت ایلئوم در جذب یون ها و الکترولیت ها و نیز نقش سلول های جامی، بر آن شدیم تا اثر خردل بر روی این سلول ها را مورد مطالعه قرار دهیم. در این مطالعه تعداد 66 راس موش بالغ از نژاد Albino Nmri به وزن 20 ± 200 گرم انتخاب و به طور تصادفی به 5 گروه تقسیم شدند. گروه اول کنترل، گروه دوم دریافت کننده حلال، به عنوان گروه شم و 3 گروه دیگر به ترتیب مقدار 5/2، 5 و10 mg/kg گاز خردل به صورت تزریق داخل صفاقی (IP) دریافت کردند. در روزهای دوم و پانزدهم (هفته دوم) و پنجاه و هفتم (هفته هشتم) موش ها کشته و تشریح شدند. س پس از ایلئوم آنها نمونه برداری انجام شد. از نمونه ها پس از فیکس و قالب گیری، برش های متوالی به ضخامت m m 5 تهیه و با هماتوکسیلین ائوزین و Alician blue رنگ آمیزی شد. برای بررسی از Eye piece و ست نرم افزاری و سخت افزاری Motic استفاده گردید.
این تحقیق نشان داد، خردل باعث کاهش وزن شدید در کوتاه مدت شده ولی در دراز مدت، میزان کاهش روند نزولی دارد. همچنین باعث ریزش پرزها و ارتشاح سلول های آماسی شده و نیز بر روی سلول های جامی بافت پوششی ایلئوم اثر کرده و کاهش آن را به دنبال دارد (001/0> P). بحث: کاهش سلول های جامی در گروه mg/kg 5/2 و زمان بیست و چهار ساعت معنی دار نبود که احتمالا به دلیل اثرات کم سمیت این دوز است. اما تعداد سلول های جامی در گروه های 5 و 10 mg/kg با زمان 24 ساعت در مقایسه با گروه شم کاهش نشان داد که این معنی دار بود (001/0> p). این کاهش به علت مرگ سلول های ریشه ای و توقف تقسیم سلولی است. با توجه به نقش اساسی سلول های ریشه ای در تولید سلول های گابلت و در نتیجه محافظت از سلول های پوششی، این موضوع باید بیشتر مورد بررسی قرار گیرد.