بررسی ویژگی های فیزیکی بذر یونجه یکساله و تعیین فاصله بهینه صفحات دستگاه غلافگیر

یونجه یکساله گیاهی است که برای تعلیف دام است و به عنوان کود سبز نقش مهمی در تقویت اراضی و تامین علوفه دارد. ریشه های یونجه دارای خاصیت تثبیت ازت است. این گیاه که به تنهایی یا همراه با غلات کشت می شد، در حالت کشت توام در کنترل علف هرز نیز موثر می باشد. به دلیل مشکلات تهیه و تولید بذر یونجه یکساله، یکی از اولویت های تحقیقاتی در این بخش، طراحی و ساخت ماشینهای مناسب برداشت و غلافگیری بذر می باشد. لذا به عنوان اولین گام، برای اجرای هدف فوق، در این مطالعه پس از بررسی خصوصیات فیزیکی بذر غلافدار 7 گونه یونجه یکساله، آزمایش دیگری به منظور تعیین بهترین شرایط غلافگیری انجام گردید. در این آزمایش، تاثیر فاصله سطوح غلافگیری (کوبنده) بر قوه نامیه، درصد خلوص و درصد جدایش بذر از غلاف با استفاده از یک نوع آسیاب آزمایشگاهی که فاصله صفحات آن متغیر بود، بررسی گردید. برای این منظور، آزمایشی در شرایط متغیر فاصله صفحات غلافگیری (در 3 سطح) و رطوبت بذر (در 2 سطح) بر روی دو گونه بذر غلافدار یونجه، یکساله به نامهای M.rigidula و M.Scutellata انجام شد. این آزمایش در قالب طرح کاملا تصادفی و به صورت فاکتوریل اجرا گردید. نتایج حاصله حاکی است فاصله صفحات غلافگیری و رطوبت تاثیر معنی داری بر درصد خلوص و جدایش بذر دارد. همچنین به دلیل تحریک سطحی بذر غلافدار در حین غلافگیری فاصله صفحات تاثیر مثبت و معنی داری بر درصد قوه نامیه دارد. در رابطه با درصد خلوص، اندرکنش معنی داری میان فاصله و رطوبت برای گونه M.rigidula وجود دارد. در مورد درصد جدایش دانه ها از غلاف، اندرکنشی بسیار معنی دار میان فاصله و رطوبت برای گونه M.Scutellata وجود داشت و برای درصد قوه نامیه نیز اندرکنش میان صفحات غلافگیر و درصد رطوبت در مورد گونه M.Scutellata مشاهده گردید. بهترین نتایج برای غلافگیری M.Scutellata در فاصله 3 تا 3.5 میلیمتری صفحات و برای (بذر کوچکتر) در فاصله 1.8 تا 2 میلیمتری صفحات غلافگیری بدست آمده است. این فاصله تقریبا برابر با عرض بذر می باشد که در بخش بررسی خصوصیات فیزیکی این مطالعه، اندازه گیری شده است. نتایج این تحقیق در طراحی و ساخت ماشین برداشت مکثی و غلافگیری بذر یونجه یکساله که در دست اقدام است کاربرد فراوانی دارد.