ارزیابی و طبقه بندی بیابان زایی با فناوری سنجش از دور و سیستم اطلاعات جغرافیایی (مطالعه موردی: منطقه خشک شمال اصفهان)

چکیده:
بیابان زایی، کاهش اکولوژیکی و بیولوژیکی زمین می باشد که ممکن است به صورت طبیعی یا غیر طبیعی اتفاق بیفتد. فرآیند بیابان زایی عمدتا، مناطق خشک و نیمه خشک را تحت تاثیر قرار داده و با شتابی فزآینده، کارآیی سرزمین ها را کاهش می دهد. این تحقیق با هدف ارزیابی و طبقه بندی بیابان زایی و با فناوری سیستم اطلاعات جغرافیایی و سنجش از دور انجام گرفت. در انجام این پژوهش، از داده های ماهواره ای TM مربوط به 25 شهریور 1369 و داده های ETM+ مربوط به 16 شهریور 1380 استفاده گردید. بر روی تصاویر مزبور، تصحیحات هندسی، رادیومتریک و همچنین تصحیح زاویه ارتفاع خورشید اعمال گردید. داده های هر دو تصویر، با روش طبقه بندی نظارت شده و نظارت نشده در 9 کلاس کاربری اراضی با توجه به خصوصیات ژئومورفولوژی منطقه، طبقه بندی و با بررسی انواع مناطق بیابانی، مورد تجزیه و تحلیل و مقایسه کمی قرار گرفتند. هر یک از عوامل اصلی و فرعی موثر در بیابان زایی، جهت تهیه نقشه شدت بیابان زایی، با روش پیشنهادی برای ایران و نقشه خطر بیابان زایی با روش فائو، به پایگاه نرم افزاری سیستم اطلاعات جغرافیایی، معرفی و نمره دهی شدند. نتایج بدست آمده از شدت بیابان زایی که وضعیت، سرعت و استعداد بیابانی شدن را بیان می کند، نشان داد که در 35 درصد، بیابان زایی با منشا طبیعی حاکم بوده و از وضعیت شدت بیابان زایی متوسط، زیاد و خیلی زیاد برخوردار می باشد. شرایط بیابانی ما منشا انسانی، 65 درصد از منطقه را پوشش می هد و دارای وضعیت زیاد و خیلی زیاد است. اما با بررسی نقشه خطر بیابان زایی تولید شده، مشخص گردید در 20 درصد با تاثیر همزمان انسان و دام، خطر بیابان زایی خیلی زیاد و در 80 درصد منطقه با اثر تخریبی فقط دام، خطر بیابان زایی زیاد حکم فرماست. با توجه به نقشه های بدست آمده، معلوم شد در منطقه خشک شمال اصفهان، مهمترین عوامل موثر انسانی بیابان زایی در منطقه، تبدیل اراضی مرتعی به زمین های کشاورزی، الگوی غلط کشاورزی، چرای بیش از حد دام، وضعیت نامناسب اقتصادی و برداشت بی رویه آبهای زیرزمینی بوده و مهمترین عوامل موثر بیابان زایی طبیعی، خشکسالی، شور شدن منابع آب و خاک می باشند. روند بیابان زایی، به سمت شمال غرب منطقه در حال گسترش است که در آینده نزدیک مراتع و مناطق مسکونی و صنعتی آن مناطق را با مشکل روبرو می سازد.
زبان:
فارسی
در صفحه:
124
لینک کوتاه:
magiran.com/p457924 
دانلود و مطالعه متن این مقاله با یکی از روشهای زیر امکان پذیر است:
اشتراک شخصی
با عضویت و پرداخت آنلاین حق اشتراک یک‌ساله به مبلغ 990,000ريال می‌توانید 70 عنوان مطلب دانلود کنید!
اشتراک سازمانی
به کتابخانه دانشگاه یا محل کار خود پیشنهاد کنید تا اشتراک سازمانی این پایگاه را برای دسترسی نامحدود همه کاربران به متن مطالب تهیه نمایند!
توجه!
  • حق عضویت دریافتی صرف حمایت از نشریات عضو و نگهداری، تکمیل و توسعه مگیران می‌شود.
  • پرداخت حق اشتراک و دانلود مقالات اجازه بازنشر آن در سایر رسانه‌های چاپی و دیجیتال را به کاربر نمی‌دهد.
دسترسی سراسری کاربران دانشگاه پیام نور!
اعضای هیئت علمی و دانشجویان دانشگاه پیام نور در سراسر کشور، در صورت ثبت نام با ایمیل دانشگاهی، تا پایان فروردین ماه 1403 به مقالات سایت دسترسی خواهند داشت!
In order to view content subscription is required

Personal subscription
Subscribe magiran.com for 50 € euros via PayPal and download 70 articles during a year.
Organization subscription
Please contact us to subscribe your university or library for unlimited access!