ارائه الگوی مدیریت بیمارستان های خیریه ایران

بیمارستان های خیریه در حفظ و اعاده سلامت مردم، به ویژه اقشار کم درآمد جامعه نقش برجسته ای دارند؛ از این رو چگونگی مدیریت در این بیمارستان ها از اهمیت بالایی برخوردار است. هدف اصلی این پژوهش، ارائه الگویی برای مدیریت بیمارستان های خیریه ایران است.
این مطالعه از نوع کاربردی بوده و با روش توصیفی- تطبیقی انجام گرفته است. داده های تحقیق با مطالعه منابع علمی کتابخانه ای و بررسی مستندات عینی داخلی و خارجی، از طریق مراجعه به پایگاه های الکترونیکی، مکاتبه الکترونیک و مصاحبه با برخی از مدیران بیمارستان های خیریه و مشاهده تعدادی از بیمارستان های خیریه کشورهای منتخب با ارسال پرسشنامه فارسی برای بیمارستان های ایران و پرسشنامه انگلیسی برای بیمارستان های خارج کشور گردآوری شد. به منظور طراحی الگوی پژوهش، با مقایسه نقاط قوت و ضعف اداره بیمارستان های خیریه در ایران، آلمان، آمریکا و هندوستان، الگوی اولیه طراحی و پس از آزمون به روش شبه دلفی (قضاوت خبرگان) طی دو مرحله و با تایید ده تن از اساتید و خبرگان اعتبار سنجی شد. روش نمره دهی پرسشنامه با استفاده از مقیاس پنج گزینه ای لیکرت، بسیار خوب (4) و بسیار ضعیف (0) انجام شد، و باروش دلفی، نهایی گردید.
نتایج مطالعات در ایران نشان داد، که بیمارستان های خیریه با سلیقه های مختلف و بدون وجود یک چارچوب مشخص اداره می شوند، هیچ گونه کمکی از دولت دریافت نمی دارند، تعدادی از این بیمارستان ها خودکفا نیستند و به مدد کمکهای خیرین استمرار فعالیت دارند. بیمارستان های خیریه مورد مطالعه در خارج از کشور به شکل بیمارستان های ایران اداره نمی شوند و اکثرا تحت پوشش یک بنیاد و یا شرکت می باشند. در بعضی از کشور ها پس از برقراری نظام طب ملی، بیمارستان های خیریه در آن ادغام شده اند.
با توجه به این که هزینه درمان در بیمارستان های خصوصی بسیار گران بوده و اکثرا با بیمه قرارداد ندارند، نقش بیمارستان های خیریه در کمک به سلامت جامعه حیاتی است؛ لذا استفاده از الگوی ارائه شده می تواند در اداره مطلوب این سازمان ها و پاسخگویی به نیاز بیماران مستمند موثر واقع شوند. با برقراری نظام هیئت مدیره ای به عنوان عالی ترین مرجع تصمیم گیری در بیمارستان های خیریه و دادن اختیارات لازم به آنان و همچنین تشکیل کمیته های برنامه ریزی، کنترل و نظارت، روابط برون بخشی و سیاست گذاری، می توان بهبود مدیریت و خودکفایی این بیمارستان ها در اداره امور جاری خود را شاهد بود.